(Viết theo thể phú)
Nhớ khi xưa:
Từ lúc học xong bậc Tú tài, nhờ gia đình định hướng
nên sư phạm theo nghề,
Kể sau ngày thống nhất quê hương, do Nhà nước yêu cầu
mà giáo viên giữ nghiệp.
Thời son trẻ, dẫu tình yêu chi phối vẫn lấy sách vở
làm việc tâm đầu,
Lúc thành niên, dù vợ con bận bịu vẫn xem nghề thầy là
điều ý hiệp.
Công việc thường ngày:
Lo trò dốt, đến lớp ráng gân cổ răn đe,
Sợ bạn cười, ở trường cố dự giờ tiếp tiếp.
Môn toán kia, công thức, biểu thức giảng giải dồi dào,
Bài văn nọ, từ ngữ cú câu kiểm tra sát kịp.
Bài soạn công phu, hồ sơ đầy đủ vốn sẵn tay nghề,
Văn chương phong phú, sổ sách chi li lo chi thất
nghiệp.
Tổ chuyên môn thao giảng phân công, thường sẵn sàng
chẳng nệ phàn hà,
Họp đoàn thể bình bầu trợ cấp, vẫn e dè chịu phần thua
thiệt.
Việc nâng cao tay nghề sư phạm, dự giờ thăm lớp, yêu
cầu luôn võ luyện văn ôn,
Việc bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, đọc báo nghe đài,
mục đích cho ngày càng mẫn tiệp.
Trong ăn nói, đứng đi không bờ chờ bợp chợp, cần xem rằng vốn nếp sống văn minh,
Ngoài áo quần, nón mũ tránh lếch thếch lôi thôi, vẫn
phải giữ ra điều con nhà lịch thiệp.
Thế nhưng:
Năm tháng qua đi, thấm thoắt trên ba chục năm dư,
Công lênh tính lại, ì à độ vài nghìn lương nguyệt.
Khổ một nỗi, kinh tế gia đình còn lắm khó khăn, nhu
cầu chưa thỏa đáng vì lực bất tòng tâm,
Cực một điều, công việc làm ăn còn nhiều lận đận, chưa
theo kịp thị trường mà hóa ra tắt tịt.
Dẫu còn nghèo vẫn không thể bon chen, nghề “mô phạm”
đi “mô cũng phạm”, dài mỏ khó kiếm ăn,
Tuy túng thiếu nhưng nan bề xoay xở, nghiệp “giáo chức”
phải đành “giức cháo”, ta biết người chẳng biết!
Bởi thế cho nên:
Dép giày cũ cũ, đế cùn da tróc, kéo lếch thếch lê thê,
Xe đạp trành trành, sên dãn líp mòn, đạp kẽo
cà kẽo kịt.
Thực phẩm nửa gạo nửa khoai, chục ký ăn dư,
Tiền lương ba cọc ba đồng, trăm nghìn tiêu liếp!
Rượu bia không hề uống, quán xá chẳng hề ăn, nào kẻ
sánh bằng,
Chè xanh luôn đầy ấm, nước giếng mãi đầy lu, ai người sánh kịp?
Ngoài giờ dạy, cuốc cuốc cày cày, “tiêu khiển” trọn
buổi toát mồ hôi,
Trước lúc ngơi, bài bài vở vở, “xem chơi” vài giờ ngồi
ngủ thiếp.
Lấy thế bật, thú điền viên, vài sào ruộng, nước nôi
phân giống, cày bừa ví thá lung tung,
Tạo chỗ đứng, việc cải thiện, ít con heo, tắm rửa cọ
kì, cám rau ỉ ê rộn rịp.
Ấy thế mà:
Ngày ngày vẫn lên lớp đều đều,
Đợt đợt vẫn thi đua nhộn nhịp!
Sướng ơi là sướng, giá cả lương tiền dù có trượt cũng
chẳng hề kêu,
Nhàn ơi là nhàn, hồ sơ sổ sách nếu chưa xong phải lo
cho kịp,
Nghĩ rằng:
Xưa, thời buổi kinh tế tập quyền, quan liêu bao cấp,
việc khắc phục khó khăn là chuyện bình thường,
Nay, vận hội nước nhà thời mở cửa, kinh tế thị trường,
việc khen thưởng động viên là điều bức thiết.
Cổ nhân thường nói: “Dĩ thực vi tiên”, nếu thiếu ăn
thì trí đoản gia bần,
Cũng có câu: “Thực túc binh cường”, nên đủ đầy mới an
tâm hành nghiệp.
Huống chi “Trồng người là chiến lược lâu dài”, đầu tư
thích đáng thiết nghĩ chẳng bõ công,
Lại còn “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”, đáp ứng kịp
thời, cố nhiên là được việc.
Nay thì:
Nhờ đổi mới, chính sách mới cho ngành giáo dục đã được
thực thi, sự nghiệp trồng người đã được quan tâm,
Qua chuyện cũ, kỷ niệm cũ của người dạy học cũng muốn
sẻ chia, để nhớ lại một thời trong cơn bĩ cực.
Quảng Nam những ngày cuối xuân đầu hạ
2013
ĐOÀN VĂN THÁI
(Cựu giáo sinh SPQN khóa 1972-1974)
Ghi chú: Trong bài có dùng nhiều phương ngữ đặc
trưng xứ Quảng (in nghiêng), mong anh
chị thông cảm!
