Irene.
Qua ô cửa sổ, Vân nhìn xuống đường…Đêm
mưa, những con đường nhập nhoạng ánh đèn, những con hẻm vắng vẻ, thưa người…thỉnh
thoảng có một chiếc xe máy pha đèn chạy vụt qua hay một ai đó trùm áo mưa chệch
choạng đi ngang, bóng đổ dài hắt chéo xuống bên hè.
Một mình trong căn hộ tầng ba của một chung cư khoảng
bảy chục mét vuông, những lúc như thế này, Vân thấy căn nhà như rộng thênh
thang…
Mùa Xuân, chiến sự bùng lên! Vân theo
gia đình chạy vào Sài Gòn. Sau khi yên bình cả nhà trở về lại Qui Nhơn. Thoáng chốc, chưa đầy một
tháng mà thay đổi tất cả. Vân hụt hẫng…không còn được trở lại trường Sư Phạm để
đi học tiếp tục. Ngôi trường vắng bóng thầy cô, bạn bè đi đâu hết? Không còn
ai? Hoang mang, lo sợ…
Theo mọi người, Vân đến Ty Giáo Dục nộp đơn và được
thu nhận lại. Rồi đi học khóa bồi dưỡng chính trị, chuyên môn… Cuối cùng, được
phân làm Hiệu phó một trường mẫu giáo.
Vừa đi dạy, vừa nghe ngóng tin tức
Toàn. Vân và Toàn yêu nhau lúc Vân đang học lớp mười hai của trường Trinh Vương
. Bây giờ, anh ấy đang đi học tập cải tạo như bao nhiêu người thanh niên khác
đã phục vụ trong quân đội ở miền Nam…
Trông ngóng qua từng mùa Thu, Đông, Xuân,
Hè…và một mùa Xuân năm nào sau đó, rất tình cờ… nghe tin là Toàn đã lập gia
đình…và ra nước ngoài?
Chờ đợi mòn mỏi, muôn vàn khó khăn của
cuộc sống, áp lực công việc… thêm một nỗi đau nữa! Lòng nàng bỗng băng giá…và
trở nên lạnh lùng, câm nín, thờ ơ…phó mặc…nhưng thỉnh thoảng hình như có gì đó
trong tận cùng sâu thẳm tâm hồn chợt dấy lên nghe mơ hồ mênh mang một nỗi u uẩn
không cùng…
Ngày qua ngày, lặng lẽ giữa mọi người, cuộc sống cứ tiếp
tục trong âm thầm rồi lướt qua tựa như mơ hồ, dường như mong manh, xanh xao,
vàng úa… rồi cũng phải gượng dậy để sống, để ăn, để thở, để làm việc…Một ngày
của một năm nào sau đó, lập gia đình qua sự giới thiệu mai mối của người bạn.
Đối với nàng lúc đó tình yêu như là cơn gió thoảng thổi qua vùng rong rêu bao
phủ của số phận con người… Nói như Bùi Giáng:
Tôi chấp
thuận trăm lần trong thổn thức
Tôi bàng
hoàng hốt hoảng những đêm đêm…
Vân tự nói với chính mình, thôi thế cũng là xong một
kiếp người.
Mẫn chồng Vân trước đây là giáo viên nay được trưng
dụng lại, giảng dạy bộ môn của một trường Trung học cơ sở. Cuộc sống thời bao
cấp rất vất vả, thiếu thốn nhất là lúc nàng sinh con. Nhưng dạo đó, mọi người
ai cũng thế nên thôi. Chấp nhận và yên phận, chẳng ai nhìn ngang nhìn ngửa hay
so bì gì cả. Vân chẳng còn có thời gian để mà nghĩ đến tình yêu nên nhắm mắt
như con thiêu thân cứ ảo giác lao vào vùng ánh sáng…
Vân có hai cô con gái xinh xắn, ngoan
ngoãn. Ngày ngày bận rộn với công việc trường, về đến nhà thì chăm lo cho con
cái cùng gia đình nên nàng chẳng còn có thời gian nào mà suy nghĩ.
Mẫn hiền lành, chịu khó! Sau giờ đi làm
là về nhà lo công việc nhà như chẻ củi, nấu cơm…giặt giụa, tắm gội cho con,
chơi với con. Tối đến, Mẫn đạp xe lên miệt Tuy Phước hay Cầu Đôi để đi câu kiếm
con cá, con tôm…giúp thêm khẩu phần thức ăn cho gia đình. Những ngày nghỉ cuối
tuần, hay nghỉ lễ…Mẫn thường kiếm việc đi làm thêm, bắt cái bóng đèn, sửa hệ
thống điện, nước cho gia đình nào đó hay có khi đi sơn cửa sắt, quét vôi… cho
rạp hát, cửa hàng hay một cơ quan trường học…có lúc đi viết thuê cho Phường
những câu khẩu hiệu…Có dạo Mẫn còn theo mấy người bạn đi buôn các mặt hàng như
đường, thuốc lá, thuốc Tây… vào tận Sài Gòn…nói tóm lại, vì gia đình chẳng có
một công việc nào mà Mẫn từ nan.
Thấm thoát Thục Quyên và Thục Hạnh đến
tuổi đi học. Ngày ngày, hai vợ chồng thay nhau đèo con đến trường, chăm lo cho
con từng li từng tí. Tối đến, cả nhà lại quây quần bên nhau, dạy các con học…
Lấy nhau không xuất phát từ tình yêu
nhưng con tim người đàn bà cũng đơn giản vô cùng. Thấy chồng chí thú làm ăn,
chăm lo cho gia đình thì cảm động lâu ngày thành thương rồi tình yêu đến lúc
nào không hay biết?
Khi các con của Vân bước vào Đại học, hai
vợ chồng nàng thu xếp chuyển vào Sài Gòn sinh sống. Mẫn xin được dạy cấp hai ở
một trường tư thục. Vân nhờ có chuyên môn và quen biết nên nàng xin dạy hợp đồng
cho một trường mẫu giáo. Gom góp tiền để dành, cộng với hai bên nội ngoại cho
nên mua được một căn hộ chung cư …
Cuộc sống cứ êm đềm lặng lẽ …Các con
rồi cũng lần lượt lập gia đình ra ở riêng. Căn nhà hàng ngày đã vắng nay lại
càng vắng thêm chỉ có ngày Chủ nhật các con về chơi nhà mới rộn rịp hẳn lên.
Rồi không biết tự lúc nào mà hai vợ chồng nàng cũng kiệm lời, không ai nói với
ai điều gì…và cũng không biết tấm màn ngăn cách buông xuống giữa hai người lúc
nào cũng không hay. Hai người ăn chung, ở chung một nhà nhưng tâm hồn ai thì người
nấy biết? Không biết tình trạng như thế kéo dài trong bao lâu? Rồi việc gì đến
sẽ đến…
Một đêm mưa… Vân đang nằm đọc sách, Mẫn bước vào phòng
và ngồi xuống bên cạnh… Mẫn tằng hắng rồi nói thì thầm nho nhỏ như gió thoảng
qua…
-Chúng mình sống với nhau một khoảng
thời gian khá dài…anh đã lo cho các con và cho gia đình…anh thấy rằng thế là đủ…đến
bây giờ anh nghĩ mình phải ra đi …
Mẫn ngập ngừng…rồi không biết anh nói
thêm những gì? Và ra khỏi phòng từ lúc nào? nhưng khi Vân mở mắt ra không
còn…căn phòng trống trải và nước mắt nàng ướt đẫm cả gối…
Ngoài trời mưa vẫn rơi rả rích, chốc
chốc mưa nặng hạt hơn rồi lại nhỏ dần…một cơn mưa khác lại ào ào đổ xuống và cứ
thế kéo dài dai dẳng triền miên…
Những ngày đầu Vân nghĩ chắc Mẫn đi đâu
đó vài ngày nhưng hết tuần này sang tuần nọ, hết tháng này tiếp đến tháng khác…con
cái hỏi, nàng đành kể hết mọi chuyện. Các con nàng vội vã đi tìm. Chúng đến mọi
nơi, hỏi thăm những người bà con hay những người quen biết nhưng chẳng ai biết
tung tích ?
Vân bắt đầu chới với vì sự trống vắng…Đối
với bạn bè Vân nói dối rằng Mẫn về quê để chăm sóc mẹ già… còn đối với những
người sống trong chung cư nơi nàng ở, trước đây, nàng ít giao thiệp nay lại
càng tránh tiếp xúc. Ngoài cửa vào nhà, Vân vẫn để hai đôi dép…vẫn nghe tiếng
Vân gọi mỗi khi đi đâu về hay nói chuyện như nói với ai đó… mà cũng may là mọi
người ở trong chung cư không ai chú ý nhiều đến nhau?
Những đêm mưa lại càng làm Vân buồn nhớ,
nghĩ ngợi lung tung… giờ này Mẫn ở đâu? Bên cạnh ai? Chắc là hạnh phúc hơn
những ngày sống bên nàng v.v...và v.v…
Vân mất ngủ triền miên… “Đêm năm canh,
ngày sáu khắc” mắt nàng cứ mở trừng trừng vào khoảng không vô định. Các con lo
sợ cho mẹ nên đem nàng đến bác sĩ…cứ hễ có thuốc thì ngủ hết thuốc thì mắt lại
mở. Chỉ trong một thời gian ngắn Vân bơ phờ tiều tụy xác xơ…
Nhiều khi Vân nghĩ, mình chẳng có lỗi
gì với chồng, với con…sao Mẫn lại như thế! Nàng tức giận vì sự ra đi và cả cách
đối xử của Mẫn…nàng nhớ mãi câu Mẫn nói “…thế là đủ…” - Biết thế nào là đủ? Nhiều
lần tự vấn lại mình, trong lòng trỗi dậy sự tự ái một cách kinh khủng. Nàng bắt
đầu cố tập để quên, để tìm lại sự thăng bằng trong tâm hồn…
Vân tìm đến bạn bè, đi chơi, vui đùa… nhưng
sau mỗi lần vui chơi trở về lại thấy
buồn hơn, chán chường hơn... Cho nên nàng lại tiếp tục lặng lẽ sống. Những đêm
mưa một mình đơn độc trong căn nhà Vân lại càng khắc khoải về cuộc đời mình…
Rồi Vân có cháu ngoại. Tiếng khóc,
tiếng cười của chúng rộn rã cả căn nhà mang đến niềm vui cho nàng. Vân bắt đầu
bận bịu suốt ngày với công việc. Hết chăm sóc đứa này, lại lo đến đứa khác… Ôi
thôi, không còn có một giây phút nào để suy nghĩ điều gì nữa. Vân quên mất đi
sự vắng mặt của Mẫn.
Giòng sông vẫn êm trôi, các cháu ngoại lớn
dần rồi đi học. Nàng tập cho chúng nói, hát… kể chuyện cho cháu nghe. Chia xẻ
vui buồn với các cháu…nấu nướng cho chúng những món ăn ...
Một sáng Chủ nhật, cả nhà đi lễ vừa về đến
nhà thì Hoàng bạn Mẫn ở Bình Thuận vào thăm và đưa cho nàng một bức thư…
Chiếc xe đò chạy mãi, chạy mãi theo con
đường Quốc lộ. Suốt cuộc hành trình, Vân tì tay bên cửa sổ, hình ảnh Mẫn cứ lần
lượt hiện ra… Những ngày đầu tiên mới gặp rồi cưới nhau… những lúc Mẫn đi dạy,
những lúc đi làm thêm hay chăm sóc con hoặc những buổi sáng, buổi chiều cùng
Vân và các con đi lễ… anh hiền từ, sống có trách nhiệm trong mọi việc…không làm
buồn lòng ai. Mẫn hy sinh cho gia đình nhưng sao lúc đó nàng chẳng thấy, chẳng
để ý gì nhiều đến anh. Cả những ngày trước khi anh đi, anh cũng dạy bảo, dặn dò
các con là phải thường xuyên về thăm và chăm lo cho nàng… Anh sửa sang lại nội
thất, làm cho căn nhà tương đối đầy đủ tiện nghi…anh làm những công việc đó như
là làm lần cuối cùng trong đời…nhưng sao lúc đó trong đầu Vân chẳng mảy may nghỉ
ngợi một điều gì cả?!
Sự ân hận dâng lên trong lòng Vân! Tự
nhiên nàng chợt nhận ra và thấy rằng, lâu nay chung sống với nhau, nàng không hề
chú ý nhiều đến anh ấy? Không bao giờ biết Mẫn nghĩ gì? Và muốn gì? Nàng chỉ sống
trong sự bảo bọc, lo toan của chồng…
Hai hàng nước mắt lăn dài trên má… Vân thầm nhủ và tự
trách mình là quá ích kỷ. Thì ra lâu nay mình chỉ biết sống cho mình thôi…
-Sao mình không nhìn sâu một chút? Sao mình không quan
tâm…cho nên trong suốt thời gian bên nhau, Vân không nhận ra Mẫn có biểu hiện
là muốn…
Vân miên man suy nghĩ và trong đầu lại đặt ra câu hỏi
“Sao lại như thế?”…và cứ lập đi lập lại nhiều lần nhưng nàng không sao lý giải
nỗi? Vẫn biết thế nhưng thật sự Vân không thể tin? Ngàn lần không tin Mẫn như
thế?! Sao lại có thể như thế được?...Mình phải gặp… mình phải gặp anh ấy xem sự
thể thế nào?
Mãi đến trưa, xe vào đến bến xe…Nắng và
nóng bức…Vân lại lên một chiếc xe đò khác và tiếp tục đi…Con đường xa xôi đầy
gió bụi mù… xe dằn xốc lên xuống… cách thị xã Phan Thiết hơn trăm cây số…nàng
mệt, bụng cồn cào… nhưng không muốn ăn…Cổ họng khô khốc nhưng không muốn uống…Nàng
mong được đến nơi để biết... Xe dừng lại ở phố huyện xa lạ. Vân lại lên một chiếc
xe ôm…
-Khoảng bao lâu thì đến nơi? Vân nôn
nóng hỏi thăm người chở.
-Khoảng nửa tiếng nhưng đường đi hơi
vất vả, cô ạ!
Người chạy xe, liến thoắng :
-Nhà em ở vùng này, nên cô yên tâm đi,
em chở đến nơi.
Đúng như lời người chở, đi hết những con
đường ngoằn ngoèo xa tít tắp... Rồi phải xuống xe đi bộ…đường lên núi dốc đá
hiểm trở. Con đường từ chân núi đến nơi dài hơn cây số. Mấy hôm trước có một
vài cơn mưa đầu mùa làm cho mặt đất nhão nhoẹt, trơn trợt…Lối lên núi gập ghềnh,
khó đi. Mấy lần Vân trợt chân muốn té nhào… người xe ôm vội bẻ cành cây bên
đường đưa Vân làm gậy chống rồi cầm tay dẫn lối đi từng bước. Khi đôi chân mỏi
rã rời thì từ xa Vân thấy cây Thánh Giá hiện ra trên tháp chuông vươn cao…
Buổi lễ chiều vừa tan, Thánh Đường rộn
rã tiếng chuông ngân…Trời mùa Thu se se lạnh, xung quanh trập trùng đồi cây. Rừng
núi Tàpao âm u đầy sương phủ…Vân thấy trong đoàn người thấp thoáng bóng dáng
Mẫn…
Chiều xuống thật thấp. Mẫn đứng đó bên những trẻ em
khuyết tật với một vài giáo dân. Trong chiếc áo chemise trắng rộng…Anh nở nụ
cười thân thiện. Khuôn mặt ngời ngời, thanh thoát…ánh mắt dịu dàng chất chứa
tình yêu thương bao la…
Mẫn viết cho nàng: “…anh rất vui với con đường đã chọn… tham dự tích cực vào cộng đoàn của giáo hội…
suốt những năm tháng qua anh tự nguyện đến sống ở những nơi vùng núi xa xôi làm được
nhiều công việc thiện nguyện giúp mọi người với tấm lòng bác ái đối với tha nhân … ”
-Có phải người cô cần gặp không cô? Người
xe ôm nhìn Vân hỏi.
Vân lắc đầu! Rồi lẩm bẩm một mình: - “Thôi hãy để cho anh
ấy làm tròn ước nguyện… không nên gặp lúc này…một ngày nào đó gần đây, nàng sẽ
đưa các con, các cháu đến thăm anh…”
-Không phải, hả cô? Người xe ôm hỏi.
-Ừ, không phải…không phải…
Lòng thanh thản, nhẹ nhàng, nàng vui vẻ mỉm cười.
-Ta về thôi!
Vân quay người lại đi nhanh. Người xe ôm vội lật đật
chạy theo nàng… xuống núi.
Sài Gòn, tháng 9/2013
Irene.