Năm sáu tám tôi vào sư phạm
Tóc còn thắt
bím mặt ngây thơ
Ai cũng nhìn
tôi...ai cũng ngó
Thẹn thùng bẽn
lẽn dị làm sao.
Mùa
tựu trường năm 1968. Tôi đã trúng tuyển vào trường sư phạm Qui Nhơn khóa bảy
<1968-1970>. Tôi rất vui mừng, rất hãnh diện vì thuở đó miền Trung và Cao
Nguyên Trung Phần Việt Nam chi có một trường sư phạm ni thôi. Muốn dự thi phải
có bằng Tú tài và qua một kỳ thi tuyển. Tôi nhớ hôm thi vấn đáp, vị giám khảo thứ
ba hỏi tôi:
-Tại sao em
muốn làm cô giáo?
- Đạ thưa
thầy. Em muốn làm cô giáo tại vì em rất yêu thích và thương
mến các em học sinh.
Tôi thấy ba vị
giám khảo nhìn tôi cười. Linh tính cho tôi biết. Tôi đậu rồi.
Mẹ tôi
đón tôi ngoài cổng trường thi. Tôi hớn hở khoe với mẹ.
-Mẹ ơi...! Con
đậu chắc rồi mẹ à.
Mẹ cười xoa đầu tôi.
- Con nhỏ
ni...!
Kỳ
tuyễn sinh này. Thí sinh dự thi rất đông. Nhưng đậu chỉ đếm trên đầu ngón
tay. Tôi đã đem vinh dự cho gia đình tôi. Nhất là cho mẹ của tôi. Măt tôi tươi
sáng bao nhiêu thì măt me tôi càng vui càng rạng rở hơn. Mẹ tôi dắt tôi đi phố
Đà Nẵng. Mẹ mua thưởng cho tôi cái đồng hồ đeo tay nạm vàng mười tám thật tốt,
thật đẹp cùng với áo quần vở bút, vali để đi học. Tôi vừa đi vừa nhảy. Mẹ mắng
yêu tôi.
- Con là nữ giáo sinh sư phạm rồi đó. Con gái nên dịu dàng, thùy mị nghe
con.
- Dạ thưa mẹ
con nghe rồi.
Nhưng thật tình tôi chỉ muốn chạy u về nhà để ngắm nghía, để mân mê những
món quà mẹ mới mua cho tôi.
Rồi
cũng đến ngày nhập học. Lúc ở phi trường Đà Nẵng chờ máy bay đi Qui Nhơn.
Tôi thấy mấy chị cùng khóa bảy với tôi chị nào cũng nức nở, sụt sùi, đầm đìa
nước mắt. Tôi tự hỏi?
- Được đi học sư phạm. Được ở nội trú. Trong túi rủng rỉnh tiền. Vui quá đi
thôi...! Tại răng mấy chị ni buồn chi dữ rứa hé...?
Nhưng khi tôi bước lên máy bay. Không còn mẹ bên mình nữa, tôi cảm thấy lo
lo. Lần đầu tiên tôi rời nhà đi học xa. Trường sư phạm, thầy cô bạn
bè, nội trú. Tất cả đều mới mẻ, đều xa lạ đối với tôi. Trí tưởng
tôi đang phiêu lưu. Bỗng loa phóng thanh vang vang.
- Máy bay sắp hạ cánh xuống phi trường Qui Nhơn. Yêu cầu hành khách
cài dây an toàn và giữ trật tự.
Tôi tựa lưng vào ghế nhìn ra ngoài khung cứa sổ máy bay. Những áng mây
trắng nối gót trôi qua. Bầu trời trong xanh. Người tôi bồng bềnh.
Thành phố Qui Nhơn từ từ hiện rỏ trong tầm mắt tôi. Rồi phi trường.
Chiều đã về trên phố thị Qui Nhơn. Chúng tôi đón xe lam vô trường sư
phạm. Sân trường đầy tiếng chim hót líu lo. Chú thì đậu trên cành
hoa sứ. Chú thì đong đưa trên các cành dương. Nhiều chú chim giương
mắt nhìn tôi hình như đang thầm hỏi.
- Này cô
giáo sinh nho nhỏ kia. Cô từ đâu đến vậy hở cô?
Chao
ôi...! lòng tôi thật háo hức, thật hồ hởi... Sau khi làm thủ tục giấy tờ.
Nhóm giáo sinh Đà Nẵng chúng tôi được xếp vào phòng sáu lầu ba nội trú.
Khi tôi rụt rè xách vali bước vào phòng. Các chị ai ai cũng trố mắt nhìn
tôi
. - Ồ...! Ồ...! một cô bé.
Nhiều tiếng xì xào.
-Răng nó nhỏ
quá vậy...! Trời...!
Tôi luống cuống. Mặt nóng ran. Tôi quýnh quáng chưa biết làm chi thì vài chị
chạy đến. Chì thì xách vali. Chị nắm tay chỉ giường cho tôi.
Nhiều cái đầu chụm tới bên tôi.
- Nè...! Nè..!
Nhỏ tên là chi?
Hàng chục cái
miệng xinh xinh chi choé.
- Trông
con bé thật ngộ nghĩnh, thật đáng yêu.
Mỗi người một câu. Tôi chẵng biết trả lời ai. Tôi ấp a, ấm úng
vừa vui vừa then. Chừng khoảng nữa giờ sau là tôi biết hết tên mấy
chị nhất niên và nhị niên trong phòng. Các chị nói đủ thứ giọng của các
miền đất nước. Chị nào chị nấy ai ai cũng xinh xắn, nhu mì. Cạnh
giường tôi là giường Phạm Hoa Khôi Đà Nẵng. Tầng trên là Phạm Hương Bình
Nha Trang. Hai nàng họ phạm ni rất ư là... trìu mến tôi.
Khóa
bảy của tôi có tất cả mười lớp. Năm lớp nam và năm lớp nữ. Tôi vào
lớp nhất niên bốn. Lớp tôi học toàn những gương mặt lạ. Khi thấy
tôi cả lớp nhao nhao, xầm xì. Tôi lại một phen luýnh quýnh. Từ
giây phút này trở đi. Tôi từng bước hòa nhập vào lề lối mô phạm của
trường và nếp sống tập thể ở nội trú. Trường tôi học vừa đẹp vừa uy nghi
với lối kiến trúc tân thời, hiện đại. Trường tọa lạc trên một khu viên
rộng lớn. Cổng trường cao, oai nghiêm với hàng chữ Trường Sư Phạm đậm nét
gồm có một cửa chính và hai cửa phụ bằng song sắt rất trang nhã. Trước
mặt trường là biển xanh bát ngát. Sau lưng trường là núi đồi hùng
vĩ. Bên cạnh là trường kỹ thuật cách nhau bởi những hàng dương xanh ngắt.
Xa xa là Ghềnh Ráng mây trời nước biếc. Đi vô cổng trường nhìn lên hành
lang rộng và dài. Nối liền dãy lầu lớp học với lầu nội trú và hội trường.
Cũng có một hàng chữ Trường Sư Phạm thật to. Phía ngoài hành lang là sân
trường rộng. Cát vàng đậm. Có nhiều bụi hoa, cây cảnh. Giữa
sân là trụ cờ cao ngạo nghễ với lá Quốc Kỳ tung bay phất phới. Bên trong
hành lang là một công viên nho nhỏ có hoa sứ, hoa giấy, hoa cảnh quyện vào nhau
trông thật nên thơ, u nhã. Bên phải là nhà ông cố vấn Mỹ. Nhà như đẹp
hơn với giàn hoa giấy phất phơ trong gió. Một con đường nhỏ tráng xí măng
từ cổng phụ chạy thẵng và cong quẹo vào hội trường. Phía bên trái là dãy
lầu lớp học và văn phòng. Phòng học thoáng rộng với nhiều ô cữa sổ xinh
xinh. Hội trường vừa làm phòng ăn cho giáo sinh, vừa làm sân khấu cho
những ngày lễ lớn. như lễ Giáng Sinh, lễ Ra Trường.... Từ dãy lầu lớp học đều
có hành lang dẫn thẳng đến lầu nội trú và hội trường. Năm 1968 tôi ở nội
trú củ. Đầu năm 1970 tôi ở nội trú mới rất đồ sộ rất tiện nghi.
Trường
sư phạm đối với tôi là một giấc mơ tuyệt vời. Là mục tiêu mà tôi
phải đạt tới. Là thử thách mà tôi phải vượt qua. Một tuần sau ngày
nhập học là tôi đã biết sơ qua giáo trình học nhất niên. Tôi thật may
mắn. Phòng 10 nội trú có một chị rất dễ thương. Lúc chị cười càng xinh
đáo để. Chị tên là Phạm Thị Minh, học lớp nhị bốn khóa sáu. Ngày
đầu tiên tôi vào nội trú là chị đã đến tìm tôi.
- Nè bé ơi...! Bé dễ thương quá. Bé đến phòng chị chơi nha.
Tôi thường đến phòng chị Minh vừa hàn huyên, vừa tìm hiểu học hỏi những điều
tôi cần biết. Chị đãi tôi ăn đủ thứ. Chiều chiều ăn cơm xong.
Chị em tôi đi dạo công viên hay ra bãi biển nhìn sóng biển lô xô. Chủ
nhật cùng chị đi chợ, đi xem phim. Tôi thấy mình tự tin và dạn dĩ
hơn. Tuy vây. Nhưng hàng ngày đếm bước từ hành lang nội trú qua lớp
học là tôi êm ẫm.
- Nè...!, nè...! BABILAC thơm quá.
- GUIGOZ ơi....
GUIGOZ ơi...!
-Co giao sinh trẻ nhất trường sư phạm đó - Ha...Ha...!
Tôi thấy có nhiều chị nhất niên rất trẻ, nhưng khi tôi đi lướt qua là nghe các
chị xầm xì.
- Mi nhìn kia...! Mình đã nhỏ. Nó còn nhỏ hơn. Cái mặt non
choẹt.
- Phải...! Nội trú nó nhỏ nhất đó.
Nhiều anh giáo sinh thấy tôi đi qua là tiếng to tiếng nhỏ.
- Chắc nó đậu vô trường sư phạm nhờ pít tông "T"
quá...!
-Ôi cái mặt búng ra sữa thế kia. Không biết ra trường em dạy ai.
Đại khái những lời chọc ghẹo như rứa mà ngày nào tôi cũng phải nghe. Đêm
ngủ tôi giật mình thức dậy còn thấy ơn ớn. Một hôm tôi đi học về.
Trong phòng sáu nội trú thật ồn ào. Mấy chị giáo sinh đang bàn tán về
tôi.
- Con Phương nỗi tiếng không phải vì nó dễ thương, mà ai cũng chắc
mẫm rằng nó chưa có người yêu. Một trăm phần trăm là em chưa biết
yêu.
Tôi nóng bừng măt. Vội thay quần áo. Lấy ca đựng nước. Rồi rủ Hoa
Khôi đi ăn cơm. Tôi thủ thỉ với Hoa Khôi.
- Hoa Khôi ơi...! Răng họ giỏi đoán quá hỉ ! Răng họ biết Phương chưa yêu
ai...!
Hoa Khôi bẹo má tôi.
- Mặc kệ người ta nói. Phương lo học đi. Đừng bận tâm.
Từng
cơn gió lạnh mùa đông đang thổi về. Biển động. Những đợt sóng vỗ
rì rầm. Từ nội trú đến lớp học. Tôi phải đi ngang qua hành lang dài
lộng gió. Lạnh lắm. Tôi đem chiếc áo len mới màu xanh dương ra
diện. Các nàng giáo sinh áo len đủ màu đẹp rực rở. Chiều tối tôi
thấy mấy chị ngồi đan áo, đan khăn quàng cổ. Tôi đứng nhìn mà thèm
thuồng. Hồi học tiểu học, trung học trường có dạy nữ công nhưng tôi chỉ
biết chút chút may thêu thôi. Tôi bắt chước mua một cuộn len với cặp que
đan về nhờ Hoa Khôi dạy đan. Chán quá đi thôi...! Tôi thấy học chữ răng
thích thú hơn học đan, móc ni....Đan kiểu của tôi khi nào mới có áo mặc.
Nên chủ nhật tôi ra phố mua một cái áo len màu đỏ. Khi mua tôi ngắm đi
ngắm lại thấy đẹp lắm. Nhưng lúc về nội trú thì ai cũng chê hết.
- Phương khờ quá. Len ni là len gai mặc đã nhám mà giặt còn bị xễ nữa.
- Mấy bà ni sao
không dẫn nó đi mua.
- Thôi chờ
chủ nhật tới. Tụi tau dẫn mi đi đổi áo khác.
Tôi đang ngồi tiu nghỉu, buồn xo thì Lê Thị Hồng Phi chạy đến. Hồng Phi người
Nha Trang, dáng cao cao, da bánh mât, vừa có duyên vừa láu lỉnh.
- Ne..! Nè...!
Đừng có buồn để Hồng Phi dẫn Phương đi đổi nha...
Tôi hỏi Hồng
Phi.
- Phi ơi...!
Mình phải nói chi để họ đổi áo.
- Ra tiệm rồi
biết.
Đến tiệm bán
áo. Hồng Phi nắm tay tôi dặn dò.
- Phương nhớ
đừng hó hé mình là nữ giáo sinh nha. Rồi Hồng Phi tía lia.
- Dạ thưa cô.
Cô nhìn em gái con nì. Mẹ con bảo chờ con dẫn đi mua áo. Nó lanh chanh đi mua
một mình. Mẹ con không vừa ý la con quá trời. Cô ơi cô làm ơn cho em con
đổi áo khác. Hay cô cho chúng con nhận lại tiền. Hôm khác
chúng con sẽ ghé tiệm cô mua.
Bà chủ
tiệm nhìn Hồng Phi rồi nhìn tôi. Bà cười tủm tỉm rồi lấy tiền trả lại cho
chung tôi.
- Các con thật
ngoan. Vài hôm nữa áo lạnh về nhiều lắm. Các con nhớ ghé tiệm cô
tha hồ chọn.
Chúng tôi vui
mừng cảm ơn rối rít.
- Dạ cảm ơn
cô.... Dạ cảm ơn cô....
Ra khỏi Tiệm
Hồng Phi khều tôi.
- Tau làm bà
chị oai quá phải không?
- Ờ...Ờ...! Oai
chết luôn.
Hai đứa tôi vừa
đi vừa cười khúc khích. Về tới nội trú ai ai cũng vạn tuế Hồng Phi.
Nội trú đâu đâu cũng thân thương, cũng đầy ắp chân tình. Chỉ mới vài tuần
trăng mà tôi như khác hẵn đi, tôi đã bớt ngượng ngùng khi lên lớp thuyết
trình. Bớt quê khi ai đó chọc ghẹo tôi. Tôi học thật tốt và ăn thật
khoẻ.
Ngày
từng ngày trôi qua trong sách vở, giấy mực. tôi vừa học hành vừa mơ
mộng. Lắm khi tôi nhìn ra ngoài cửa lớp buồn vu vơ.... Sân trường ngày
hôm ấy đầy ắp nắng hồng và hương thơm hoa sứ. Tôi đang lững thững từ lớp học về
nội trú, trên hành lang tôi đụng phải một đôi mắt đang nhìn tôi. Tôi ngại
ngùng bối rối. Anh chàng giáo sinh nào đây hi? Hình như anh ta đang
cười với mình nữa. Ôi...! Mắc cở quá đi....
- Chào Nam
Phương. Anh chàng lên tiếng.
Tôi lính
quýnh. Răng anh ta biết tên mình nhỉ.
- Anh là
TD học nhất niên tám. Chủ nhật ni có phim hay lắm. Anh mời Phương
đi xem phim với anh nha.
Anh ấy nói một
hơi giọng run run. Chắc hẳn anh ta đang hồi hộp lắm. Tôi mở to đôi
mắt ngây thơ ra nhìn anh chàng. Anh dong dỏng cao, da ngăm ngăm, mặt dễ
thương. Đôi mắt anh thật hiền hòa. Một cảm giác an bình. Tôi
im lặng. Anh hỏi tiếp.
- Phương trả lời đi....Anh đợi.
Mặt tôi nóng bừng. Tim tôi đanh lô tô. Nhìn vẻ thành khẩn của anh tôi
nghĩ mình trả lời răng đây. Nên nhận lời hay là từ chối. Thôi...! Mình cứ
nhận lời đi. Có một anh bạn như ri cũng tốt.
- Dạ
được....Chủ nhật Phương sẽ đi xem phim với anh.
Tối hôm đó. Tôi
băn khoăn mãi. Trước mắt tôi lúc nào cũng hiện lên hình ảnh của anh
chàng giáo sinh ấy. Sáng chủ nhật nắng vàng rực rở, trời trong xanh, mây
trắng lững lờ trôi. Buổi sáng êm đềm đầy tiếng chim ríu rít. Những
hàng dương lất phất lá bay. Những cây hoa sứ hương thơm thoang thoảng.
Buổi sáng đầu tiên tôi cùng anh sánh bước trên sân trường sư phạm. Anh
nhìn tôi thật trìu mến, nhẹ nắm tay tôi và dịu dàng nói.
- Phương à...!
Hồi Trung Học anh chưa có mối tình nào hết nên anh mơ, anh ước một mối tình học
trò....Anh yêu em...!
Tôi làm thinh
mân mê tà áo dài trắng mà lòng xúc động lẫn hân hoan. Anh TD hay thật đó.
Anh mơ, anh yêu đúng người rồi....
Mấy anh giáo sinh thấy tôi dung dăng dung dẽ thường chận tôi lại và trêu
chọc:
- Nho nhỏ mà
ghê quá đi....
- Phương
ơi...! Đám cưới đi một đoàn xe dài như vầy nè...Hí....Hi...Hi...!
Tôi vừa ngượng ngùng vừa thấy lòng xôn xao. Những tình cảm đầu đồi mà anh
ấy dành cho tôi là những rung động chân thành, cao quý và trong sáng. Tôi
thường hay nghì vần vơ. Tôi thấy trng học, nội trú tươi đẹp vui hơn...
Xuân đến, hè về, thu đi, đông tới. Năm tháng dần dần
trôi. Bao nhiêu thời gian là bao nhiêu sách vỡ, bao nhiêu bút
mưc. Tôi đã lên đệ nhị niên. Rồi trải qua bao lần thực tập,
bao lần thi. Thoáng chốc hai năm học đã từ từ trôi đi với biết bao khó
khăn thử thách và buồn vui. Rồi cũng tới kỳ thi tốt nghiêp. Ôi chao...!
Bài vở nhiều ơi là nhiều. Tôi học hoài, học riết mà vẫn chưa xong.
Mỗi lần ôn bài tôi thường tư lự. Thi tốt nghiệp xong, bạn bè mỗi người
một ngã....Răng tôi buồn quá chừng. Hôm lớp nhị bốn của tôi chụp hình lưu
niệm. Ai cũng buồn bả khóc sướt mướt mắt đỏ hoe. Lòng tôi thật
nghẹn ngào, xót xa.... Đệ nhất niên đã về nghĩ hè hết. Nội trú thật vắng
vẻ. Các giáo sinh đệ nhị niên lo học thi bù đầu. Những buổi ôn bài
xong. Tôi thường xách tập lưu bút đi vòng vòng nội trú. Chị Đỗ Thị
Oanh tặng tôi một tấm ảnh với hàng chữ đầy thân thương.
- Dáng nho nhỏ
của Phương làm chị Oanh nhớ hoài....
Thế
là ngày chia tay đã tới. Chia tay các bạn tôi về nhiệm sỡ Quảng Ngãi. Con đường từ nội trú dẫn ra cỗng
trường cũng như ngày đầu tiên tôi đến. Sân trường đầy tiếng chim, đầy
hoa, đầy bướm, đầy nắng vàng. Những hàng dương rủ bóng. Những
cành hoa sứ la đà. Tất cả vẫn y nguyên như cũ. Chỉ có tôi đi
qua là khác hẳn ngày nào. Tôi vừa đi vừa ngoãnh lai. Cổng trường đã
khép lại sau lưng. Lòng tôi không khỏi ngậm ngùi, bịn rịn. Tôi vẫy
tay chào giã biệt ngôi trường thân yêu, lầu nội trú với biễn xanh cát trắng núi
đồi cây cỏ Qui Nhơn. Giã biệt thời giáo sinh áo trắng cùng mối tình đầu thơ
mộng của tôi....Giã biệt...!
Tôi
nhìn qua song cửa. Những chiếc lá vàng khô rơi lác đác. Ráng chiều
đã nhuộm đỏ chân trời. Hoàng hôn...! Lòng tôi buồn man mác. Thời
gian vùn vụt trôi đi với biết bao thăng trầm, thay đổi. Nhưng quãng đời
giáo sinh hồn nhiên đầy yêu thương, đầy hoa mộng ấy vẫn mãi mãi là nỗi nhớ
trong tôi.
Đặng Nam
Phương K7/SPQN.
