CÒN CHÚT GÌ ĐỂ NHỚ!!!

                                                      Võ Sao Tây.

Tối nay, khi đọc bài “Đời dạy học” của Thủ Tịnh lòng Tây dâng lên một nỗi buồn man mác. Tây cố gắng hồi tưởng lại những kỉ niệm đã qua về bạn bè, về trường lớp và cuộc đời đi dạy của mình. Kể lại để cùng các bạn chia sẽ, dù văn chương chữ nghĩa của mình còn hạn hẹp.

 Ngôi trường Sư Phạm Qui Nhơn đối với Tây đã gắn bó một thời gian rất dài. Nơi đó, có thầy Phan Thâm, thầy Bùi Thường. Những người thầy đã dạy Tây trong nhiều năm về môn Mĩ Thuật và Hội Hoạ ở trường Kĩ Thuật Qui Nhơn và nhiều Thầy Cô giáo đã dạy Tây nên người. Ở trường Sư Phạm Qui Nhơn còn có các anh, các chị Tây cùng bạn bè thân thiết khác nữa cũng học ở đây .

         Năm 1972 Tây đang học lớp 10 (Đệ tam) trường Kĩ thuật Qui Nhơn thì bị động viên. Lúc đó, Tây rất ham học cho nên không còn con đường nào khác là phải làm thí sinh tự do để thi Tú tài1. Đậu Tú tài 1 Tây thi  vào Sư Phạm Qui Nhơn và đậu thế là Tây vừa học Sư Phạm vừa học luyện thi Tú tài 2. Năm học thứ nhất Tây thi và đậu Tú tài 2. Sau đó, ghi danh học thêm Đại học Văn khoa Sài Gòn. Nói chung con đường thi cử đến với Tây thật suôn sẽ và nhiều may mắn.

         Trong 2 năm học Sư Phạm có rất nhiều kĩ niệm về thầy cô và bạn bè làm sao kể xiết! Ở lớp Nhị 6, Tây ngồi sau lưng các bạn nữ. Trong những giờ học bạn nào ở hàng sau vuốt tóc, cột áo dài, dán quảng cáo, viết thư….??? Chọc ghẹo các bạn nữ ? Lần này về gặp nhau phải tự thú đi nhé!. Tây phải làm cho ra lẽ. Chớ hồi đó thấy Tây ít nói rồi cứ đổ thừa cho Tây thì oan cho Tây lắm đó! Vì “Có tiếng mà không có miếng” ai mà chịu đựơc phải không các bạn? Nói vậy cho vui thôi, chứ đó là những kỉ niệm đẹp đẽ đáng nhớ của thời son trẻ phải không các bạn?

         Sau khi tốt nghiệp Tây chọn nhiệm sở ở Phú Bổn. Vì không quen biết, lại không có tiền?! nên bị đày một mình lên dạy ở Buôn Huing ở một buôn làng xa nhất (Thuần Mẫn).

Buồn quá! Thấy cuộc đời mình sao kém may mắn nên viết đơn khiếu nại lên chánh Sở, Tỉnh. Bị thanh tra Sở hăm dọa, sa thải…Thế rồi, không ngờ! Hôm sau, Tây có quyết định về truờng Trung Tiểu học Yasol huyện Phú Thiện và đuợc thầy Hiệu truởng Nayhot (lúc đó làm ở Hạ Nghị Viện) đùm bọc cưu mang. Tây được phân công dạy lớp 5, học sinh của Tây là dân tộc ÊĐê, đứa nào đứa nấy da đen nhem nhẻm người thì to đùng. Ngày bị pháo kích Thầy trò kéo nhau xuống giao thông hào quanh truờng. Đó cũng là lần đầu tiên Tây chứng kiến tận mắt cảnh học sinh chết rất là thảm khốc!

Ra trường dạy học được vài tháng chưa hết niên học thì chiến trận Tây Nguyên bùng nổ, Tây theo dòng nguời di tản trên tỉnh lộ 7. Đoàn xe hàng vạn chiếc nối nhau đi. Dọc đường xác chết la liệt! Nhìều nguời động lòng thương cảm đã lấy đá đè lên từng thây chết ghi vội mấy dòng chữ bằng than để lại cho thân nhân người xấu số biết rồi vội vã bỏ đi.

Đến ngày thứ 10 thì giao chiến rất ác liệt! Xe tăng thiết giáp chạy dọc ven đường bắn phá dữ dội! Đoàn nguời di tản thì đói khát, áo quần rách rưới dơ bẩn, tả tơi. Mọi người tìm kiếm bất cứ thứ gì có trên đường chạy để ăn. Họ hái những đọt cây non ăn qua ngày… Rồi trên bầu trời, máy bay trực thăng thả bánh mì cứu đói, dưới đất đoàn người đang đói trông thấy như thế hoảng loạn chạy túm lại đông như kiến giành giựt thức ăn. Nhìn thấy cảnh tượng ấy thật là đau xót trong lòng!

Còn Tây may thay thấy một chiếc Xinúc ( sâu róm) đang bắn pháo báo hiệu đằng xa ở trong rừng. Với sức trẻ và dốc hết sức lực của mình Tây vượt qua lau lách. Nhảy được vào đầu tiên cùng với một vị tuớng lĩnh. Máy bay đóng nắp cất cánh bay về Tuy Hoà. Đến Tuy Hòa, không có người thân, trong túi không có một đồng. Không biết làm thế nào để về với gia đình? Trong lúc đang lang thang trên đường phố thì bất ngờ gặp được Tâm Thanh. Tâm Thanh là nguời bạn cùng học chung lớp Nhị 6 khóa 11 Sư Phạm Qui Nhơn. Vẫn với khuôn mặt rạng rỡ, mái tóc đuôi gà, dáng người nhỏ nhắn, thân thiệt, hoạt bát…Thanh mời Tây về nhà.

Sau khi biết được tình cảnh của Tây, bạn ấy không ngần ngại dốc hết tiền trong túi áo, rồi tế nhị bỏ vào trong quyển sách đưa cho Tây với mục đích giúp Tây có tiền xe về với gia đình. Tây xúc động nghẹn ngào không nói nên lời. Tình bạn, tình đồng môn thật chân thành, đẹp đẽ và quý biết bao! Có lẽ suốt đời này Tây không bao giờ quên!

         Cũng nhờ số tiền cô bạn cùng học Sư Phạm giúp đỡ trên con đường chạy loạn đó, Tây về được với gia đình. Về đến Quy Nhơn thì mọi người trong thị xã nhốn nháo di tản. Gia đình Tây thuê tàu đánh cá ở eo Nín Thở đi Nha Trang vì đường bộ bị cắt. Nửa đêm đến Vũng Rô tàu bị thủng nước, ngập cả khoang thuyền. Đồ đạc mang theo đành vứt xuống biển. May thay tai nạn qua khỏi! Đến Nha Trang thì Nha Trang cũng vừa giải phóng. Gia đình Tây tiếp tục đi bộ 100km đến Phan Rang. Dọc đường bị cướp giật mất hết tài sản. Giải phóng Phan Rang, cả nhà quay trở về quê. Ba Tây đi học tập cải tạo, anh chị em mất dạy vì lí lịch không tốt. Tây bỏ vào Cam Ranh xin làm công nhân ở Đoàn điều tra lâm nghiệp khu Trung Trung Bộ, đi công tác các huyện miền núi, các tỉnh miền Trung (Quảng Nam, Đà Nẵng, Gia Lai, KonTum, Đaklak, Phú yên, Khánh Hoà…). Với chiêc ba lô và cây súng Aka có lúc đánh nhau với Fullrô, cảnh chết chóc thật là ghê rợn!

         Năm 1977 cơ quan cho Tây đi học chuyên tu tại đại học Lâm nghiệp Hà Nội. Tưởng cuộc đời mình đã chuyển sang trang mới tốt đẹp, huy hoàng hơn! Nào ngờ biến cố lại ập đến với gia đình! Anh ruột bị tù .

Thế là Tây bỏ học đại học Lâm Nghiệp. Rời Hà Nội trở về! Xin thôi việc!

Tây theo gia đình vào Đồng Nai, cũng là cái “nghiệp” quanh quẩn rồi cũng  trở lại nghề giáo! Tây xin dạy học ở phân hiệu thuộc chiến khu cũ. Dạo đó Giáo viên lương “ba đồng ba cọc” nhưng vẫn cố gắng theo nghề. Được đề bạt làm quản lý nhưng không làm. Gần 30 năm làm khối trưởng khối lớp 5. Cuộc sống cứ bình bình, không lên cũng không xuống cho đến ngày về hưu.

         …Dòng suy nghĩ cứ tuôn chảy dào dạt, viết sao cho xuể, nói sao cho hết. Cuộc đời người quá nhiều thăng trầm, có nhiều sóng gió, có nhiều ngã rẽ…Tây xin tặng các bạn 4 câu thơ để kết thúc bài viết:

                           Lệ tôi đã cạn hềt rồi

                  Còn đâu để khóc cuộc đời hôm nay.

                           Tim đà khô héo thế này

                  Vắt ra để viết những ngày đau thương.

 Đồng Nai, Đêm 18/12/2012

VÕ SAO TÂY NHỊ 6 KHÓA11

Đời dạy học.

                  Thủ Tịnh.

         Năm 1974 ra trường, sau khi chia tay bạn bè, xa ngôi trường Sư Phạm mến yêu! Theo người anh thứ ba vào Nha trang, tưởng rằng tốp giáo sinh Sư Phạm Qui Nhơn chọn nhiệm sở trước, ai dè các bạn học ở Nha Trang được ưu tiên hơn, lòng thấy buồn, thôi chọn nơi nào cũng được … Trường Tiểu Học Cộng Đồng Phú Cốc, nằm bên bờ sông Đồng Dài, thuộc xã Diên Lâm, huyện Diên khánh, ngôi trường đầu đời Tôi làm thầy…. Bản tính rụt rè, ít nói vì mang thân phận nghèo… Hai giáo sinh ra trường, một Nha trang, một Qui nhơn, Tôi chỉ được phân dạy lớp 4, còn lớp 5 dành cho anh bạn Nha trang. Dạy hơn tuần, Ông thanh tra lù lù vào dự giờ, cảm ơn Thầy, cảm ơn các bạn lớp nhị 6, tiết dạy địa lý, bài sông Sài Gòn được trình diễn ấn tượng… sau 30 năm, tôi về thăm lại Ông  bộc bạch – Hồi đó, tôi định phân Thầy vào tổ chuyên môn giáo dục cộng đồng của huyện, sau tiết dự giờ đó nhưng…Thầy đi đâu, làm gì nay mới trở về thăm?

         Rồi tháng 4 năm 75, trở về Qui nhơn, cả thành phố đang rần rần ra đi.Tôi và gia đình xuống tàu xuôi nam, dạt ra đảo phú Quốc, ở trại tù bỏ trống, ăn cơm, nước cấp phát, hai tuần sau lại lên tàu lênh đênh về lại Cát Lái, xem mọi người xuống tàu đi xa, cả đại gia đình trên 30 người ở lại, xây dựng quê hương …

         Sau 1 tuần học tập ở Sài gòn, trở lại  Nha trang trình diện, lại học tập tiếp … làm thầy giáo có 1 tí hài học sinh khoái …câu chuyện thầy giáo trẻ dạy trường Nữ trung học Nha trang trong giờ giải lao, Tôi nhớ mãi …Truyện kể : Tốt nghiệp đại học sư phạm Sài gòn  sau 4 năm học, phân về dạy lớp 12 trường Nữ trung học. Mới 22 tuổi, học trò toàn tuổi trăng tròn, khí hậu Nha trang mát, người nào cũng đẹp, cũng xinh… khi đứng giảng, một tay lúc nào cũng cho vào túi quần… sau, cho cả hai tay vào túi, chỉ giảng không thôi, miễn viết… sau, ngồi tại bàn, vừa giảng, vừa kiểm tra, suốt tiết dạy…sau, 1 tháng phải xin thầy Hiệu trưởng cho em chuyển sang trường Nam  em chịu hết nổi rồi…cả khán phòng từng tràng pháo tay, rải rác, dồn dập, rồi vỡ òa …

         Chưa nhận trường, về lại Đồng nai thăm gia đình, sao mà bi đát, cha, mẹ, anh, em, một đàn cháu dại cha cải tạo, nhà không, tiền không, gạo không, quần áo vài bộ rách … Ở chái bếp, chuồng heo cũ, những gia đình thương người …Sao đành bỏ ra đi làm thầy cho riêng mình. Làm đủ việc, gánh nước tưới rau, dẫy cỏ đồng xa, vào rừng hái măng, vắt bám, máu chảy không cầm, sau  mới biết lấy lá nón cũ đắp vào cầm ngay! Thấm thía cảnh làm thuê, sao chủ hay bóc lột người làm công thế! làm bao nhiêu cũng không vừa lòng, thời trẻ vừa đi học, vừa phụ mẹ khiêng heo, mổ lợn, lúc rảnh tập tạ, múa vài đường quyền võ Bình Định, nên người cũng khỏe, cũng biết lao động chân tay, nhưng tiếng chửi rủa của người làm chủ lúc nào cũng vang lên, không phải một mà nhiều người như vậy …Cũng từ cảm nghiệm này, trong suốt cuộc đời làm thầy, làm hiệu trưởng Tôi rất thương học sinh nghèo, càng nghèo càng thương, thương thật lòng …Không thể làm mướn, nghe chửi hoài nên quyết đi phá rừng, làm chủ. Mật khu Tam Bung cách nhà trọ 10 km, Ba anh em sáng vác 20 lít nước, mớ khoai mì, vào rừng hạ cây, cây nào cây ấy to ơi là to, chiều lếch thếch ra về.  Sáng sáng ngang qua một ngôi trường, nghe tiếng ê a, chân tôi không bước được, lòng sao trống vắng, vu vơ nhớ … Sau đó, cất chòi ở lại, tuần về một lần, bị sốt rét, nước độc, rừng thiêng,  kiến thức lúc nhỏ đọc trong sách, giờ cảm nghiệm, rửa mặt nước suối : sốt, tắm nước suối : sốt, đành nhịn tắm, hết tuần về nhà tắm …Cả nhà hàng xóm, 8 con người không còn ai tồn tại : sốt rét. Cũng từ bệnh sốt rét kinh niên Tôi gặp bà xã, y sĩ, chữa trị cho tôi. Ơn nghĩa nặng tình và…rồi Tôi mềm lòng  …rồi có bốn con, một trai ba gái, hiện nay đã có một cháu ngoại gái 4 tuổi, một cháu nội trai 3 tháng …gia đình cũng hạnh phúc …

         Thanh niên phải làm nghĩa vụ, mời khám sức khỏe, loại A, nhưng không chọn, lí lịch không tốt! Phát hiện Thầy giáo, dạy bình dân, cùng 4 cô bạn, dạy cả năm, không ai nói  cảm ơn, bụng đói cồn cào, dạy …sợ. Ôm hồ sơ lên Tỉnh, đương sự có tấm lòng, dạy 1 năm không đòi hỏi thù lao, dù lí lịch không tốt lắm!1 tháng học NQ TW 4 tại Vũng Tàu, nửa tháng bồi dưỡng chuyên môn tại Biên Hòa, cầm quyết định dạy Văn cấp 2 tại Phú Túc, nằm quốc lộ 20, cách nơi gia đình  sống 10 km, xin dạy lớp tiểu học  thôi!..

         Một tình huống không bao giờ quên,  Tôi xin kể : - Đang dạy, một tiếng quát kèm theo một vật cứng xỉa vào hông …lành lạnh …mau về trụ sở …mầy ăn trộm cái rựa của thằng dân tộc nầy? Quay lại, nhìn súng AK, nhìn Bác An ninh, nhìn anh dân tộc người Kờ -ho ngỡ ngàng... Vận dụng hết trí khôn, vận dụng hết mọi kiến thức, nhớ lại tất cả những bài học của biết bao người Thầy, nhớ lại trên 4 năm luyện truyện chưởng của Kim Dung, nhớ lại Tam quốc chí, Thủy hử, ba mươi sáu  chước, 1 năm học hàm thụ luật khoa sài gòn, có nghĩa rằng lúc sinh tử, con người mới thấy cái học là cực kì quí, có thể cứu tính mạng, danh dự … lấy lại bình tĩnh, xin Bác cho con nói vài lời : - nói đi? Anh mất cái rựa ở đâu, lúc nào? - Ở rẫy cách đây 3 km, lúc sáng sớm, tao mới bỏ cái rựa xuống đất, quay lại thấy mầy lấy, tao chạy theo vào đây, chính mầy? …bàng hoàng, sao số mình bi đát cỡ này!!! Chợt sáng lên, sau than thân cùng thượng đế!  …quay sang phía học trò nhỏ lớp hai, Tôi hỏi : Thầy dạy em lúc mấy giờ : - Dạ lúc 7 giờ, cả lớp đồng thanh. Thưa bác an ninh, con đâu phải Tề thiên đại thánh mà biết biến hóa, phân thân làm 2, vừa đi ăn trộm, cùng lúc là thầy giáo  thưa bác? à…, giống, giống, cũng ôm ốm, cũng đen đen …không phải? đi!…lòng nhẹ nhõm, tự khen cũng thông minh!!!...

         Là vùng giãn dân, vùng kinh tế mới, trùng trùng rừng, nai chạy từng đàn, voi tranh ăn bắp với Ông thầy giáo làng, ngày dạy, tối vào rẫy canh voi, đèn pin hết điện, mờ, nghe tiếng động, mắt mở, mắt nhắm,xách đèn chạy đến đám bắp trái đang vào hạt, té ngửa một chú voi mẹ ốm trơ xương,cao bằng nóc chòi, người chạy, thú chạy, hú vía, thoát chết, miếng ăn cơ cực …Một năm sau làm Hiệu Trưởng, chẳng có quyết định? ờ làm thì làm! không có …bắt mèo …Tôi lao vào dạy như điên, sáng dạy,chiều dạy, lớp nào cũng dạy, môn nào cũng dạy, biết chữ nào dạy chữ đó, các bạn cần xem học bạ học trò lứa đầu của tôi : Từ lớp 1 đến lớp 8, là giáo viên chủ nhiệm, giáo viên tất cả các môn, Hiệu Trưởng cũng chỉ là 1, 1 tên, 1 chũ kí …nghĩ cũng vui …không còn gì để mất …có cái gì trong đầu thì truyền hết lại cho các em, chết cũng thanh thản …lứa học trò ấy,hàng năm đều họp mặt. Chúng nó nói : Thầy chết chúng em sẽ để tang? Chết rồi, làm sao thấy chúng có thực hiện hay không? Trời biết!.

         Sau 38 năm làm Thầy, làm quản lý  ở một  trường, sao thấy mình không giống ai? Nhìn xung quanh không ai làm giống mình? Mình sai chăng? Các Thầy, Cô trường Sư Phạm Qui Nhơn, Các bạn bè lớp nhị sáu 6, khóa 11, cho tôi lời khuyên … Cầu nguyện cho Tôi, còn một năm nữa  là hết nghiệp … Đời làm Thầy …Gần hết tháng 12, bạn Kim Thạch, bạn Ren, bạn Tấn, bạn Diệu Phương, bạn …hối thúc viết bài, đăng kỉ yếu, để cuối đời, buồn buồn mở đọc, móm mém cười …Thân, văn chương,chữ nghĩa không đầy lá mít …Đọc bạn Ren viết, đọc bạn Diệu Phương viết, đọc bạn Tấn viết, còn làm thơ nữa …phục lăn …mình viết …xấu hổ chết!…nhưng biết làm sao! …nhớ bạn …thương bạn …muốn hàn huyên với bạn …muốn tâm sự với bạn …chỉ còn cách viết nhăng …viết cuội …xin các bạn thông cảm cho ông thầy giáo làng không vượt qua khỏi …Hẹn ngày 20 tháng 7 năm 2013 …Chờ cháy bỏng …chờ từng ngày …chờ như chưa bao giờ được chờ …

         Cảm ơn đời! Cảm ơn Thầy, Cô, bạn đồng môn, bạn nhị 6 k11 SPQN, cảm ơn bà xã! đã cho Tôi 1 đời làm Thầy …

Suối Nho, chiều 18 tháng 12 năm 2012.

Võ Thủ Tịnh, nhị 6 khóa 11 SPQN.

        

Học trò vùng cao Kim Bon săn chuột để thoả cơn thèm thịt

Dựng lều tạm, chiều bẫy chuột, sáng lấy chuột về làm thịt ăn… là cuộc sống hằng ngày của các em nhỏ vùng cao Kim Bon, Phù Yên, Sơn La trên con đường học chữ.

Những căn lều tạm

Đến được nơi mà các em nhỏ Kim Bon sống và học tập chúng tôi phải mất hơn 2 tiếng đồng hồ đi từ chân núi, vượt qua nhiều dãy núi. Đường lầy lội vào mùa mưa, mùa hè thì bụi mù dày đặc. Cuộc sống của các em nhỏ nơi đây dường như bị cô lập với thế giới bên ngoài.

Lều tạm do học sinh tự làm để ở

Xã Kim Bon là một trong những xã lớn nhất ở huyện Phù Yên, xã chủ yếu có hai dân tộc sinh sống là người H’Mông và người Dao. Cư dân ở đây sống rải rác ở các ngọn núi khác nhau. Để tìm kiếm được con chữ, các em nhỏ phải vượt mấy chục cây số để đến trường.

Do trường cách quá xa nhà nên việc vận động học sinh ở bán trú để đến trường đối với các thầy cô giáo và cán bộ xã vô cùng khó khăn.

Cô Hồng, hiệu trưởng trường cấp 2 Kim Bon, cho biết: “Các thầy cô giáo trong trường phải đến tận từng nhà, từng bản cách trường mấy chục cây số để vận động các em đi học, nhưng cứ mùa thu hoạch ngô và lúa nương đến thì phụ huynh bắt con ở nhà đi làm nương, thầy cô giáo không thấy học sinh đến lớp lại đến tận nhà vận động phụ huynh cho các em đến trường”.

Chỗ trọ 70 nghìn một tháng của học sinh vùng cao

Cách trường mấy chục cây số, không có tiền thuê trọ, những cậu học trò người Dao phải vác gỗ, nứa từ nhà đến làm lều tạm cách trường gần 2 km. Căn lều tạm quá đơn sơ, ngoài những cây gỗ dựng lên thành khung, lấy những tấm mên làm từ tre chắn xung quanh, nền nhà bằng đất và chỉ bỏ mấy tấm gỗ làm phản để ngủ. “Lạnh buốt chân và tay mỗi khi đi ngủ vào ban đêm” – Đặng Văn Cường – một học sinh trọ học thỏ thẻ.

Còn những em nhỏ có điều kiện hơn thì thuê nhà người dân để ở, “Mỗi tháng chúng em mất 70 nghìn/người tiền chỗ ở, tiền điện tính riêng. Mà tháng này không hiểu sao lại tăng giá điện, em mất 9 nghìn đồng trong khi đó tháng trước có 7 nghìn. Mỗi tháng bố mẹ cho em hơn 100 nghìn đi học”, cậu học trò Đặng Văn Khánh kể.

Những căn nhà tạm bợ như thế này không thể che mưa, chắn gió ở nơi có thời tiết khắc nghiệt như ở vùng cao Kim Bon được. Mùa đông ở đây nhiệt độ luôn dưới 10 độ mỗi khi đêm về, kéo theo đó là sương mù dày đặc.

Săn chuột cải thiện bữa ăn

“Thèm ăn thịt” là cảm giác chung của những em học trò nơi ở nơi đây. Bởi có về nhà thì các em cũng chỉ được bố mẹ cho một ít gạo, mấy mớ rau, vài quả bí đỏ và một hộp muối để ăn với cơm.

Bạn nào sang hơn thì bố mẹ cho thêm một lọ măng muối chát đắng vì mặn. Vì vậy mà thịt chuột là món ăn được các em chọn làm thức ăn “sang” mỗi ngày và nhất là để giải tỏa cơn “khát” thịt.

Cơm trắng ăn với cá khô rang muối

Bẫy chuột là công việc hằng ngày của các em nhỏ sau mỗi giờ học. Các em chia từng tốp nhỏ, chia luôn những nương lúa, ngô, sắn để bẫy chuột. Chiều học về lúc 16h, các em lại rủ nhau đi đặt bẫy, sáng sớm tinh mơ tầm 5h sáng rủ nhau đi lấy chuột.

Đặng Văn Cường vừa mới nhập học cách đây mấy hôm mặt buồn rượi khi kể về sự thất bại liên tiếp của mình. “Em chưa quen với cách bẫy chuột ở nơi đây nên mấy hôm liên tiếp theo các bạn đi bẫy nhưng em không bắt được con nào, nên em ăn cơm rau hoặc ăn với muối”.

Về cách làm thịt chuột như thế nào Cường chia sẻ: “Em đập chết chuột, xong lột da nó ra và hơ lên bếp, rồi mổ bụng nó ra, vứt hết bộ lòng, để lại gan và xào lên ăn với cơm”.

Với những học sinh ở khu bán trú thì nếu không bắt được chuột thì các em mua cá khô để ăn cơm. Có cá khô để ăn với cơm là quá sang với các em nhỏ nơi đây, Thầu A Sếnh đang rửa cá khô cho vào nồi phấn chấn nói: “Cá này em mua 5 nghìn, cho hai người ăn với cơm, em rang với muối”.

Chân trần, áo mỏng… và rét

 Đến thăm những học sinh trường tiểu học, không ít người mủi lòng khi thấy các em mong manh trong áo mỏng, chân đất đỏ ửng. Khi được hỏi các em có lạnh không, cả nhóm xôn xao tiếng H’Mông “No no” (rất lạnh – PV) 

Những đứa trẻ chân trần, áo mỏng chống chọi với giá rét

Áo ấm, tất chân… đối với các em là thứ quá xa xỉ. Một bà mẹ người H’Mông bế con trên tay, đứa bé chỉ có một cái áo, không có quần... Những đứa trẻ chân trần đỏ ửng, đứng run lên từng hồi vì lạnh. Các em vẫn đang mơ ước có một cái áo ấm chống rét.

Hồ Sỹ Anh

Nguồn: http://www.phapluatvn.vn/xa-hoi/doi-song/201301/Hoc-tro-vung-cao-Kim-Bon-san-chuot-de-thoa-con-them-thit-2074002/

Một số hình ảnh xem thêm:

Nướng chuột trên bếp lửa (Ảnh: Giàng A Cối - GDVN)

Tất cả các bộ phận của con chuột còn lại sau khi mổ (chỉ vứt đi phần ruột, gan để lại) sẽ được chặt nhỏ và cho vào xoong
(Ảnh: Giàng A Cối - GDVN)

Đôi chân lấm lem bùn đất với nồi thức ăn lõng bõng nước (Ảnh: Giàng A Cối - GDVN)

Thịt chuột được Giàng A Ninh làm sạch trước nguồn nước chính của học sinh nội trú 

 

TẾT QUÊ TÔI.

                 Irene.

         Mấy hôm nay trời Sài Gòn như chuyển tiết lập xuân. Mưa lất phất bay, thời tiết trở nên lành lạnh giống khí hậu miền Trung quê tôi vào những ngày giáp Tết.

Ở đây, bắt đầu từ Giáng Sinh là không khí Tết như đang tràn về trên những hàng cây, trên những con đường, trên khắp phố phường… và làm nao nao lòng tất cả mọi người.

         Sáng nay, tôi vừa nhận được một thùng quà ở ngoài quê gởi vào. Nhìn những món bánh, mứt, những đặc sản riêng biệt của quê mình sao tôi cảm thấy bồi hồi trong dạ. Từ lúc tôi vào miền Nam này để ở với con cái. Cứ mỗi độ xuân về, Tết đến thì bà con bên nội, bên ngoại, chị em bạn bè ngoài đó lại lần lượt gởi cho tôi những món quà quê hương đậm đà tình nghĩa…gợi lại cho tôi biết bao nhiêu kỷ niệm về những ngày Tết êm đềm nơi quê nhà.

         Ở quê tôi, khi mà cái giá rét của Mùa Đông vơi dần đi nhường chỗ cho những tia nắng ấm áp thì dường như đâu đó Mùa Xuân đang hiện diện. Mùa xuân về trên những bãi cỏ xanh mượt, trên những mầm non lộc biếc, trên những đóa hoa mới nở và trên những khuôn mặt rạng rỡ nụ cười...

Tết đến! Rõ nét nhất là khi các chợ đã bắt đầu đông dần lên với những hàng hóa Tết tràn ngập. Từ hàng áo quần cho đến hàng tạp hóa cho đến hàng mứt bánh đến những quang gánh rau trái…rồi đến phố phường người xe rộn rịp, tấp nập.

Tôi quên sao được? Vào những năm cuối thập niên 50, lúc đó tôi còn bé lắm! Không gì vui sướng bằng những ngày Tết. Tết tôi được mặc quần áo mới. Tết sẽ được tha hồ ăn mứt bánh. Tết có tiền lì xì và Tết được đi chơi…Vì thế, tôi trông đến Tết từng ngày. Lòng tôi rộn ràng xen lẫn vui sướng từ lúc mà mẹ tôi bắt đầu may cho chúng tôi những bộ quần áo mới. Mẹ  may tay chứ hồi đó không có nhà nào có máy may. Và lại càng không đến thợ may để may như sau này. Tôi vẫn nhớ những ngày cuối đông ngoài trời rét mướt, trong gian phòng khách, tôi ngồi cạnh mẹ. Dưới ngọn đèn dầu, bên cái “tráp” bằng nhôm đựng đồ may như kim chỉ…Mẹ ngồi may áo, một tay cầm kim, một tay khẽ nâng cái áo lên, may từng mũi kim lên, xuống đều đặn, hết đoạn này đến đoạn khác. Chốc chốc mẹ tôi lại lấy cục sáp ong suốt chỉ để cho chỉ trơn không bị rối. Thỉnh thoảng bà dừng lại để xâu kim hay cắt chỉ. Các chị tôi cũng ngồi xúm xít xung quanh. Có khi, mẹ vừa may vừa kể chuyện Phạm Công Cúc Hoa. Tôi cứ ngồi xích gần, xích gần lại. Sợ nhất là khi mẹ kể đến đoạn hai chị em Nghi Xuân, Tấn Lực ra mộ và mẹ Cúc Hoa hiện về bắt chấy cho con…

Có những lúc khuya quá, tôi lại buồn ngủ và thế là tôi nằm sát vào bên chân mẹ để ngủ trong khi mẹ tôi vẫn miệt mài may áo quần…Những giây phút ấy, bây giờ nhớ lại sao nó êm đềm và ấm áp biết bao! Nó khắc sâu vào trong tâm trí tôi xâu kết thành những mảng ký ức tươi đẹp của một thời thơ ấu.

 Và rồi đến lúc ba tôi bắt đầu đem mấy cây mai ra tỉa lá là lòng tôi như rạo rực hẵn lên. Những ngày sau đó, mẹ tôi chuẩn bị làm dưa món, bánh mứt… chị em tôi lại vui như hội và tôi thấy cái Tết như đang gần kề.

Cả nhà thường ngồi bên cạnh để xem mẹ chuẩn bị làm bánh. Trước tiên là phơi bột, chị tôi hỏi:

-Mạ ơi! Sao mạ phải phơi bột vào buổi tối thế hả mạ?

-Phơi buổi tối lấy sương đêm để bột nó dịu không thì nó sẽ khô khốc không in bánh được.

Khâu phơi bột cũng rất là kỳ công. Đêm mẹ tôi không bao giờ ngủ yên giấc. Cứ chốc chốc, lại trở dậy ra xem. Có đêm sương xuống nhiều quá thì phải đậy sàng bột bằng vải thưa kẽo bột sẽ bị đẫm ướt. Có đêm bất chợt có một cơn mưa nào đó rơi xuống. Thế là phải nhanh chóng chạy ra sân đem bột vào chứ không thì bỏ luôn sàng bột…

Hết bánh in, bánh hồng đến bánh thuẩn, bánh bông lan…rồi rim mứt. Nào là mứt gừng, mứt dừa, mứt bí, mứt me, mứt chùm ruột…nhưng có lẽ thú nhất là chị em tranh nhau vét nồi. Sao mà nó ngon lạ, ngon hơn cả khi được mẹ cho mứt ăn vào những ngày Tết.

Lúc bé, tôi chưa biết gì nhiều nhưng tôi vẫn biết rằng Tết đến mẹ tôi lo toan, sắp đặt mọi việc trước sau. Rồi bỏ rất nhiều công sức ra làm bánh, làm mứt… Mẹ còn phải thức khuya dậy sớm để lo chu toàn cho ngày Tết.

Khi mẹ tôi gói bánh tét, bánh chưng là ba tôi và cả chúng tôi cùng túc trực để phụ giúp. Mẹ gói bánh rất kén chọn lá, lá chuối phải là lá chuối hột thì bánh mới xanh. Lá chuối được phân thành những loại lá đầu, lá khổ rộng thì dùng làm thân bánh, lá bên ngoài…rửa và lau lá sạch đem phơi nắng cho lá mềm. Lạt buộc phải chẻ thật mỏng, chiều dài vừa phải và phải ngâm nước một đêm cho nó mềm mại. Rồi đến khâu chọn mua nếp, mua đậu… Hình ảnh mẹ tôi ngồi nhặt từng hạt thóc, từng hạt gạo tẻ …từ trưa cho đến khi bóng mẹ mờ mờ in rõ dần trên vách trong buổi chiều tàn. 

Thường thường, mẹ tôi vừa làm vừa giải thích, như để truyền những kinh nghiệm… Năm nào cũng vậy, các chị tôi ngồi bên xem mẹ gói bánh, giúp mẹ đưa lá hoặc cột dây…Còn tôi mong sao đến khi gói gần hết nếp là tôi xin một chút nếp để gói một cái bánh nhỏ. Rồi khi bánh bỏ vào thùng để nấu, cái bánh của tôi để lên trên cùng. Trời cuối đông miền Trung rét buốt mà cả nhà ngồi quây quần bên bếp lửa hồng sao mà ấm áp, hạnh phúc vô cùng. Bánh chín tôi vui mừng vì mình có cái bánh nhỏ nhưng không dám ăn chỉ cầm chơi. Cũng nhờ quanh quẩn bên mẹ mà sau này khi ba chị em chúng tôi lớn lên, người nào cũng đều biết chút ít về thêu thùa may vá và làm bánh trái …

Hai ba tháng chạp cúng đưa ông Táo về trời. Không phải như bây giờ ra tiệm mua là có sẵn hết. Mẹ cúng đưa Ông Táo bằng bông chuối và nấu nồi xôi chè. Lễ cúng ông Táo rất là trịnh trọng. Mẹ tôi áo dài chỉnh tề đứng trước bàn mâm lễ khấn vái rất thành khẩn. Không biết mẹ khấn những gì nhưng đứng lâm râm lâu lắm rồi lạy mấy lạy…

Một lần nọ, tôi hỏi:

-Mạ ơi, vì sao mình phải đưa ông Táo về trời?

-Ông Táo là người trông coi bếp núc. Ông ghi chép hết mọi việc làm tốt xấu của mọi người trong nhà năm qua báo cáo lên Ngọc Hoàng. Vì vậy, hàng năm ngày hai ba tháng chạp là ông Táo về chầu trời.

-Rồi ngày mấy ông xuống lại, hả mạ?

-Ngày ba mươi Tết. Khi mà mình cúng rước tổ tiên ông bà thì mình đón ông trở lại.

Từ khi nghe mẹ nói như thế, tôi sợ lắm không dám làm gì xấu. Nhất là không dám chạy vào bếp ăn vụng như trước nữa vì sợ ông sẽ lên tâu với Ngọc Hoàng. Rồi tôi lại nghĩ mấy ngày ông lên trời ở nhà nếu có việc gì xảy ra thì làm sao ông biết? Vì vậy chắc mọi người muốn làm gì tùy thích ông đâu có mà biết mà tâu với Trời nhỉ?

Những ngày cuối năm, ai ai cũng quét dọn nhà cửa. Ba tôi nói đây là phong tục “Tống cựu nghinh tân” nói nôm na là bỏ đi những cái cũ để đón những cái mới. Nhà cửa quét dọn sạch sẽ, bàn thờ tổ tiên trang trí đẹp đẽ, bỏ đi mọi thứ rác rưởi, sắm mới chén bát, mọi vật dụng trong nhà, cắt tóc hay làm mới đầu tóc, may sắm quần áo mới…

Tôi thích nhất là buổi chiều cuối năm. Một buổi chiều bình yên lắng đọng. Mọi người đều dừng lại mọi công việc để quay về bên mái ấm gia đình. Quây quần bên bàn thờ, đoàn tụ bên mâm cơm …Trong giờ khắc này con người như trở về lại với cội nguồn, trở về lại với chính con người thật của mình…rồi ngẫm nghĩ chuyện trong một năm qua.

Năm nào cũng thế, ba tôi luôn nhắc nhở chúng tôi là sau giao thừa thì lời ăn tiếng nói phải cẩn thận. Không gây gỗ, nhăn nhó...phải vui vẻ, niềm nở với mọi người. Ngày mồng một không được bước đến nhà ai trừ nhà của ông bà, cha mẹ hay bà con… Ngày Tết không được quét nhà vì sợ quét nhầm Thần Tài ra khỏi nhà…

Ba mẹ tôi chuẩn bị lễ cúng giao thừa rất là đầy đủ. Một mâm cúng trên bàn thờ gia tiên, một mâm cúng Thiên địa ở trước sân nhà. Mẹ tôi bày mâm ngũ quả thật đẹp. Sau này vào Nam, tôi lại thấy người Nam chưng bày mâm ngũ quả theo tiếng gọi hay gọi trại như : Mãng cầu, trái sung, quả dừa, đu đủ, trái xoài ( cầu sung dừa đủ xài )… Trong lúc ba mạ tôi kính cẩn khấn vái thì tôi lại vào bàn học lấy vở ra học bài. Cái phong tục này tôi rất thích và giữ mãi truyền lại cho các con tôi rồi học trò tôi…Bây giờ cũng thế cứ giao thừa là tôi lại ngồi vào máy vi tính gõ một vài câu mở đầu cho một truyện ngắn nào đó xem như “khai bút đầu năm”.

Giao thừa thường bắt đầu trong khoảng 11g đến 1giờ sáng. Cúng xong ba tôi thường chọn hướng xuất hành đi lễ Chùa. Nhà tôi ở hướng Bắc mà Chùa thì hướng Tây. Có năm xuất hành hướng Đông, thế là cả nhà phải đi theo hướng Đông rồi vòng lại. Có năm xuất hành hướng Nam, cả nhà phải xuất hành ngõ sau…

Hình ảnh cả gia đình tôi xuất hành đầu năm để lại trong tôi nhiều kỷ niệm đẹp. Ba mạ tôi áo dài khăn đóng đi trước, ba chị em tôi áo dài hớn hở đi sau. Trong lòng mỗi người tràn ngập niềm vui và hạnh phúc. Trước bàn thờ Phật hương trầm nghi ngút, trong giây phút giao thoa giữa năm cũ và năm mới, tôi thành tâm đứng khấn nguyện mọi điều tốt lành đến với mình, với người thân, với đồng bào và với đất nước Việt Nam… Ngoài sân chùa, người người đi lễ hay đến hái lộc đầu năm càng lúc càng đông hòa với tiếng pháo nổ đì đùng vang vang rộn rã.

Ngày Mồng một tôi dậy rất sớm! Xúng xính trong bộ áo quần mới, đi đôi guốc mới. Tôi thấy mình lớn hẳn vì năm mới thêm tuổi mới. Gia đình tập họp đông đủ tại phòng khách. Ba mạ tôi ngồi ở bàn khách, chúng tôi đến bên cạnh và nói lời chúc mừng năm mới. Sau đó, ba mạ tôi lì xì cho chúng tôi.

Từ lúc ba mươi rước tổ tiên ông bà về cùng ăn Tết thì trên bàn thờ lúc nào cũng nghi ngút trầm nhang. Trong mấy ngày Tết, mỗi ngày sửa soạn ba lần để cúng. Sáng cúng bánh, cúng nước, trưa cúng cơm, chiều cúng cơm. Ròng rã từ mồng một cho đến mồng bốn. Đến mồng bốn, cúng đưa ông bà về trời thì mới thôi. Cho nên ba ngày Tết chị em chúng tôi phải lo túc trực cúng kiến không đi chơi đâu được. Thấy mọi người đi chơi mà ao ước! Tôi nói nhỏ với hai chị tôi rằng sau này lớn lên, Tết đến, mỗi ngày tôi chỉ cúng một lần thôi! Các chị tôi cũng đồng ý như vậy! Mấy năm sau khi tôi lớn lên thì tôi thấy ba má tôi đơn giản dần mọi nghi lễ, cúng giỗ không còn như xưa nữa.

Sau này, khi tôi đã trở thành thiếu nữ. Cứ mỗi độ Xuân về niềm vui vẫn thế nhưng tâm hồn tôi bắt đầu biết bâng khuâng, biết xao xuyến khi gió xuân về hay khi nhìn những nụ mai trên cành vừa hé nở và thoáng rung động khi có ánh mắt ai nhìn.

Hai năm học Sư Phạm, Mỗi lần Tết đến, thấy các bạn ở nội trú náo nức thuê xe đùm túm, tay xách nách mang đi về quê ăn Tết thì những giáo sinh ngoại trú như chúng tôi lại thấy nao nao trong lòng. Thầm mong ước rằng, giá mình cũng được về quê ăn Tết như thế?

Rồi tôi trở thành cô giáo ra dạy ở một làng quê. Tết đến lòng tôi náo nức, mong ngóng từng ngày để về nhà . Tâm trạng cô giáo trẻ hớn hở lãnh tháng lương mua sắm thật nhiều quà nào là bánh tráng dừa, bánh tráng củ lang, bánh nổ, bánh hột xoài, đường, đậu, nếp… mang về biếu bố mẹ, biếu người thân trong dịp Tết. Và hân hoan vui sướng khi về nhà nhận được rất nhiều những cánh thiệp chúc Tết của bạn bè.

Ngày Tết lại càng có ý nghĩa hơn khi tôi đã có một gia đình nhỏ. Lúc này Xuân đến lòng càng nôn nao xen lẫn những lo toan. Rồi cũng theo những phong tục của ngày Tết, tôi lo cho mái ấm của mình êm ấm đầy đủ sung túc hạnh phúc.

Bây giờ thì tuổi về hưu, đã có cháu nội, cháu ngoại. Nhìn thấy cháu chắt xum xoe quần áo mới, con cái sắm sửa chuẩn bị Tết theo phong tục cổ truyền của ngày Tết…Lòng tôi cũng nao nao, dường như trong con cháu, tôi lại bắt gặp hình ảnh mình của những ngày xưa hiện về.

Ngày Tết cổ truyền của dân tộc ta có nhiều phong tục hay cần phải duy trì nhưng cũng phải biết chọn lọc những mỹ tục, tập quán tốt, loại đi những hủ tục không đáng có.

Tết Nguyên Đán ở quê tôi, để lại trong tôi nhiều kỷ niệm đẹp. Tôi vẫn mang theo cố gắng gìn giữ mãi để bây giờ truyền lại cho con cháu. Để thế hệ đi sau biết về cội nguồn, hướng về Tổ Tiên, yêu đồng bào dân tộc, tự hào với truyền thống đất nước… Làm thế nào sống tốt với mọi người, biết cách ăn ở cho có nhân, có nghĩa… thắt chặt tình cảm đối với mọi người trong gia đình tạo mối dây thân ái trong làng xóm trong cộng đồng. Nói chung là  ông cha ta mong muốn tất cả đều hướng đến chân thiện mỹ làm cho cuộc sống chúng ta mỗi ngày một tốt đẹp hơn lên.

Xuân Quý Tỵ đã gần kề, mong sao một năm mới này sẽ đem đến cho mọi người nhiều sức khỏe, ấm no, an vui và hạnh phúc như lời bài hát Câu Chuyện Đầu Năm

Mong đầu năm cuối năm gặp may, Gia đình luôn hạnh phúc sum vầy. Trên bước đường danh lợi rồng mây. Duyên vừa đẹp ý đắp xây. Ôm nàng xuân đẹp vào tay…

Không biết tôi có xưa không nhỉ? Nhưng thật sự từ đáy lòng, tôi rất thích các phong tục cổ truyền ấy và cũng rất thích nhìn thấy hình ảnh mỗi nhà đều dán câu đối đỏ trong ngày Tết:

Năm mới hạnh phúc bình an đến

Ngày xuân vinh hoa phú quý về.

Trời thêm tuổi mới, người thêm thọ

Xuân khắp mọi nơi, phúc khắp nhà.

Sài Gòn, Mùa Xuân 2013.

Irene.

NHỚ XUÂN - Thơ - Lại Giang

Lại Giang

Như sương như khói bên trời

Như hoa nở nụ đón mời Xuân sang

Qua rồi mấy độ thu vàng

Đông tàn nguyệt lạnh mơ màng nhớ xuân

Từ xưa môi mắt tươi hồng

Tung tăng áo trắng mơ lòng thủy chung

Gió về một thoáng mông lung

Lời thơ giọng hát buâng khuâng cõi đời

dáng xưa xỏa tóc buông lơi

Cho đôi mắt ước cho lời nhớ nhung

Tuổi đời như sợi tơ chùng

Vương vương chút nắng mịt mùng dấu xưa

Ngàn thơ thôi mấy cũng vừa

Tình thơ vương vấn như mưa giăng mờ

Qua rồi một thủa mộng mơ

Như ru giấc mộng tuổi thơ xa rồi

Trời Xuân một cõi chơi vơi

Nắng Xuân vời vợi giữa trời viễn phương .

                                      

                         LẠI GIANG

  Thân gửi BBT và các bạn

Mùa Xuân đến thân chúc BBT spqn và các bạn một mùa Xuân như ý

Thân.

Thư Của Thầy Trần Văn Mẫn gởi Gia Đình Thầy Đặng Văn Bồn

Thư Cảm Tạ Của Gia Đình Thầy Đặng Văn Bồn

Sài Gòn, ngày 05 tháng 01 năm 2013.

Thân ái gửi :

• Quí anh chị em đồng nghiệp, anh chị em Giáo sư, giảng viên trường Sư Phạm Qui Nhơn , quí anh chị em trong Hội Đồng Giáo sư , nhân viên văn phòng trường Sư Phạm Qui nhơn trước năm 1975

• Cựu Giáo Sinh Sư Phạm Qui Nhơn  tại Sài Gòn

• Cựu Giáo Sinh Sư Phạm Qui Nhơn  tại Hải ngoại.

• Cựu Giáo Sinh Sư Phạm Qui Nhơn  tại Quy Nhơn.

• Cựu Giáo Sinh Sư Phạm Qui Nhơn  tại Thừa Thiên Huế

• Cựu Giáo Sinh Sư Phạm Qui Nhơn  tại Đà Nẵng.

• Cựu Giáo Sinh Sư Phạm Qui Nhơn  tại Quảng Ngãi.

• Cựu Giáo Sinh Sư Phạm Qui Nhơn  tại Bình Định.

• Cựu Giáo Sinh Sư Phạm Qui Nhơn  tại Đalat

Và các anh chị em Cựu Giáo Sinh Sư Phạm Qui Nhơn  gần xa.....

Thưa quí anh chị, các bạn bè thân hữu của chồng, cha, anh, ông chúng tôi là cố Giáo sư Đặng Văn Bồn, một trong hai vị phụ trách môn Giáo dục cộng đồng từ khi trường mới thành lập, sau một thời gian dài bệnh nặng, cộng thêm những đổi thay của thời cuộc đã làm hao mòn thể chất cũng như tinh thần, mặc dù gia đình, bà con, anh em, bạn bè thân hữu  trong đó phải kể đến sự giúp đỡ tận tình và động viên an ủi rất nhiều của quí vị, nhưng vì phần tuổi cũng khá cao, bệnh đến giai đoạn cuối, nên chồng, anh, cha, ông chúng tôi đã qua đời tại thành phố Sài Gòn ngày 25 tháng 12 năm 2012 (nhằm ngày 13 tháng 11 năm Nhâm Thìn) hưởng thọ 76 tuổi.

Khi người thân của chúng tôi qua đời, chúng tôi đã nhận được nơi quí vị sự bày tỏ thương tiếc, phân ưu bằng nhiều hình thức, rất nhiều vị đã gọi điện, đã gửi vòng hoa phúng điếu, đã trực tiếp đến viếng, đã gửi tiền hỗ trợ tang lễ, nhưng trên hết là quí vị đã gửi cả tấm lòng đến với gia đình chúng tôi, chúng tôi xin tỏ lòng tri ân, ơn nghĩa này chúng tôi không biết lấy gì đền đáp, chỉ biết xin quí vị nhận nơi đây lòng biết ơn sâu sắc nhất của chúng tôi.

Xin chân thành chúc quí vị bình an, hạnh phúc, sức khỏe.

Năm cũ cũng sắp qua, năm mới sẽ đến, thay mặt toàn gia đình xin chúc quí vị an khang thịnh vượng.

Một lần nữa xin chân thành cám ơn quí vị.

Thay mặt gia đình:     

Bà quả phụ Đặng Văn Bồn

Nhũ danh Lê Thị Bạch Yến

Viết cho anh… Tháng ngày lận đận

Anh…

Giờ em viết lại tháng ngày lận đận của bọn mình, nghen anh !

Những ngày cuối tháng 3/75 thật là hồi hộp, thế mà anh và em vẫn cứ tỉnh bơ. Sau tối hôm bọn mình ăn pâté chaud, sáng hôm sau em đã lãnh được lương giáo viên tháng Ba, cứ chờ anh về mà chẳng thấy đâu, sốt ruột ghê !

Đã thế chú Quốc Hưng nghe ngóng tin tức ở đâu mà 5 giờ chiều rồi còn hối em lên xe đi gấp vào Nam. Đến Sông Cầu đã tối quá rồi, đành ngủ lại mai sẽ tính tiếp… Tin giờ chót, em lại theo chú trở ra Qui Nhơn để mong gặp anh. Em đợi mãi đến 11 giờ trưa cũng không thấy anh về, mà xe chú thì sắp đi Nha Trang rồi, làm sao đây anh ? Trong khi đó thiên hạ tấp nập xuôi Nam khiến chú em rối cả lên. Chạy sang nhà anh thì thấy hai bác đang lo di chuyển đồ đạc để qua đảo Cù Lao Xanh ở Phước Châu. Em chào từ giã hai bác và mấy em để đi.

Xúc động thật nhiều khi má anh qua gởi gắm em cho chú Quốc Hưng. Buồn quá anh ơi ! Thế là em phải xa anh rồi, thông cảm cho em nhé ! Bu của em chỉ còn hai em là gái ở trong Nam. Em làm sao không đi theo Bu cho được, phải không anh ?

Giã từ phố biển Qui Nhơn em về vùng tạm ổn đó là Cam Ranh. Nhưng đúng là tránh vỏ dưa lại gặp vỏ dừa anh ạ ! Vì chính quyền cũ cố giữ Phan Rang cho nên khi Cam Ranh vừa “xong” thì bom thả đầy vùng Đá Bạc (Ba Ngòi) – nơi mà gia đình em hiện đang tá túc. Nói sao cho hết nỗi sợ hãi của Bu và hai em. Thế là bằng mọi cách gia đình em cũng phải ra lại Nha Trang. Thật may mắn, em đã gặp má anh tại đây. Bác gái đi tìm anh đó anh ạ, vì cứ ngỡ anh theo gia đình em vào Nam. Gặp bác, em vui quá, cứ tưởng anh chắc ở Qui Nhơn nên bác vào tìm em để báo tin vậy mà.  Nhưng anh có biết không, buồn cười nhất là em vì mừng quá thành ra nghe nhầm là anh đã vào đến Cam Ranh, vì thế tiện đường em trở vô Cam Ranh lấy thùng đồ để quên. Em cứ lảng vảng ở vùng Đá Bạc chờ anh, trong khi thiên hạ đi hết rồi nên vùng này vắng hoe, trên đầu thì máy bay đang lượn vòng vòng…

Nghĩ đến anh nên em chẳng sợ gì cả. Chờ đến tối mà vẫn chẳng thấy bóng anh đâu, em đành ngậm ngùi trở ra Cam Ranh ở Cây Số 9 ngủ để sáng mai tiếp tục trở lại Ba Ngòi chờ gặp anh thêm lần nữa. Thế mà cũng chẳng thấy anh đâu nên em lại trở ra Nha Trang gặp má anh để hỏi cho rõ. Thì té ra bác cũng đang trên đường tìm anh và cứ ngỡ rằng ở Cam Ranh có nhà dì Mười (em má anh) thì thể nào trên đường đi anh cũng sẽ ghé thăm gia đình dì và biết đâu lại tá túc ở đây thì sao. Nhưng vì em hấp tấp quá thành ra nghe nhầm là anh đã vào Cam Ranh tìm gia đình em…

Vậy là bọn mình chưa có “duyên” gặp nhau phải không anh. Cho nên th áng ngày lận đận của chúng mình sẽ chưa dừng lại ở đây đâu, mà sẽ còn tiếp tục nữa, nghen anh. Và em sẽ còn viết nữa, anh nhé !

Thương nhớ anh… em chỉ biết khóc thầm rồi tự hỏi : “Anh ơi… ! Bây giờ anh ở đâu ?”.

* * *

Anh… Em lại viết tiếp về tháng ngày lận đận của bọn mình nữa đây nè !

Má anh vừa về Qui Nhơn hôm qua thì đúng vào ngày Sinh Nhật của em (10/4), ở Cầu Xóm Bóng – Tháp Bà / Nha Trang lại bị thả bom vào lúc 11 giờ đêm. Lúc ấy gia đình em đang tá túc ở Cù Lao Thượng cách khoảng một cây số, kinh hoàng quá anh ơi ! Đang mơ màng ngủ thì nghe “Ầm… !” một tiếng chát tai, làm em ngỡ nhà mình bị sập rồi, thế là thi nhau ù té chạy vội vã về hướng Xóm Chài. Máy bay lượn trên đầu thả bom, lửa bốc cao ngùn ngụt ở vùng Tháp Bà. Vì lo sợ quá nên gia đình em phải ra ngủ ở bãi biển một đêm. Sáng hôm sau, gởi hàng hóa lại cho người quen, ba mẹ con chỉ khăn gói quần áo ra trú tạm trong chùa ở Lương Sơn dưới chân đèo Rù Rì Nha Trang để lánh bom. Cũng tạm yên, lúc đó lòng em hướng về Đấng Tối Cao để cầu mong được sự che chở, có thế mới an lòng vững bụng, anh à !

Vài hôm sau thấy lắng dịu, Bu và hai em lo về Qui Nhơn, thà chết ở quê mình chứ bỏ xác nơi xứ lạ thì buồn tủi lắm, anh nhỉ ! Thế là gia đình em lại trở về xứ Nẫu vào ngày 14/4/75.

Nơi nào đẹp nhất - Quê Hương nguời mình yêu !

…   …   …

Kim Loan

(Cali, tháng 1 / 2013)

TÌNH XUÂN

                                                                                             Thanh Cảm

      Vậy là những ngày đông phơn phớt lạnh ở cái nơi mà người ta nói chỉ có hai mùa mưa nắng này cũng đã dần qua. Sáng nay, cơn mưa trái mùa chợt mong manh lùa về như một lời chia tay nhẹ nhàng, tạm biệt những ngày mùa đông hây hẩy gió!

      Đưa mắt nhìn về phía xa xa bên kia con sông Sài Gòn, sương sớm vẫn lang thang lờ lững trên bầu trời thành phố còn đang ngái ngủ! Bên kia cầu, những con đường như thênh thang hơn, những hàng cây như dịu dàng hơn và những con người như hẫng nhẹ hơn trong làn gió sớm chuyển mùa mơn man gọi mùa Xuân đến!

      Tôi may mắn được sinh ra và lớn lên ở một nơi mà đất trời giao thoa hài hòa của non cao biển rộng. Tuổi thơ tôi được đắm chìm bên tiếng sóng biển ru nhẹ hàng cát dài mịn mang ngày ngày thấm dấu chân tôi và gió núi hương ngàn đã xây nên trong tôi bao nhiêu là hoài bão ước mơ của thời con gái! Tôi may mắn được học và tốt nghiệp từ trường Sư Phạm Qui Nhơn vang tiếng một thời của miền Trung quê tôi, ngôi trường đã cho tôi tình yêu Sư Phạm và  cho tôi một nhân cách sống đẹp đẽ ở đời. Từ đây, tôi đã vững vàng bước vào dòng đời nhiều thác ghềnh trong đục bằng tâm thái của một người Thầy và bằng tấm lòng của một cô giáo trẻ để đến bây giờ khi tuổi đã nghiêng chiều bóng xế, nghĩ về những năm tháng đã qua tôi đã không thấy lòng mình hổ thẹn, tôi cảm nhận được niềm vui và hạnh phúc khi mình đã hoàn thành thiên chức của một người Thầy và quanh mình hôm nay vẫn ấm áp những tình thân!

      Một năm cũ đi qua với nhiều sắc màu, nhiều hỷ- nộ- ái- ố của cuộc đời với những cung bậc cảm xúc khác nhau đã để lại trong tôi những dấu ấn khó phai! Năm 2012 đối với tôi mà nói, có lẽ là một năm đánh dấu nhiều sự kiện không thể nào quên trong những tháng ngày ngắn ngủi còn lại của cuộc sống này!

      Trước tiên, tôi muốn nhắc đến cánh chim đầu đàn của ngôi trường mà tôi được hân hạnh học làm cô giáo, thầy Hiệu trưởng Trần Văn Mẫn, thầy cùng với những cánh chim dài rộng  khác đã thật dung dị, thật tự nhiên nâng cánh cho chúng tôi bay, giũa rèn cho chúng tôi hót lên những thanh âm đẹp phát ra từ trái tim, từ tấm lòng với tất cả tình yêu và hoài bão! Sau thời gian cách xa từ cái năm bảy lăm đầy duyên nợ, thầy trò chúng tôi tưởng chừng sẽ biền biệt đôi nơi nhưng thật ơn trời ơn đời, cái duyên đã đưa đẩy, cái nợ đã níu kéo và thầy trò chúng tôi cuối cùng đã có thể liên lạc cùng nhau, đã có thể bùi ngùi gặp gỡ trong ngày về trường nhiều tiếng cười lẫn xen nước mắt hạnh ngộ sau gần bốn mươi năm không một chút tin! Tuy rằng tôi không thể nào có thể gặp lại tất cả các thầy cô kính mến của mình và những bạn bè thân yêu ngày đó, tuy rằng bây giờ người còn người mất, người đang sống ở rất xa tôi và tuy dòng đời nghiệt ngã có vô tình lấp vùi bao nhiêu phận đời… Nhưng tôi tin, bằng sự chân thành trong mỗi con tim, bằng những hoài niệm lấp đầy ký ức thì cho dù ở phương trời góc bể nào đi chăng nữa, thầy trò chúng tôi, bạn bè chúng tôi vẫn luôn nghĩ về nhau, hướng đến nhau bằng tình yêu và bằng nỗi nhớ đong đầy!

      Sau một thời gian dài công sức cộng với nhiệt tâm của các anh chị trong ban liên lạc SPQN Sài Gòn với chân lý Về Nguồn, ngày 12/5/2012, anh chị em đồng môn chúng tôi đã có một chuyến trở về trường xưa đầy ngoạn mục và hy hữu chỉ một trong đời! Hơn một nghìn cựu giáo sinh đã trở về trường Mẹ trong rưng rưng nước mắt, trong ấm áp nụ cười, trong thênh thang đón chào của vòng tay Qui Nhơn mở rộng! Trời như cao hơn, đất như rộng hơn và tình người thì như vô bờ bến! Tôi như thấy có bóng dáng Thầy Cô, như có hình ảnh bạn bè đồng môn ngày nào trên sân trường cũ và như có tiếng nói nồng nàn da diết của thầy Hiệu trưởng vang vang trong sân trường lúc lửa đã dần tàn trong đêm mãn khóa vào hạ tuần tháng sáu năm bảy tư ngày đó… khi tôi được thay mặt đọc tâm thư của Thầy gửi về trường cũ trò xưa trong chuyến Về Nguồn!

     Sau đó là kỷ niệm 50 năm ngày thành lập trường được tổ chức khắp mọi nơi. Từ hải ngoại xa xôi - Nam Cali, Bắc Cali...cho đến các tỉnh thành trong nước -  Sài Gòn, Đà Lạt… rồi Quảng Trị, Huế… anh chị em đồng môn chúng tôi đã có những giây phút buồn vui đan xen khó thể phai mờ!

     Từ những nối kết đẹp đẽ ban đầu ấy để đến bây giờ là một điểm hẹn thường xuyên ở Trầu Cau Gia Định- Sài Gòn vào mỗi sáng chủ nhật đầu tiên của tháng, chúng tôi sẽ có dịp cùng tìm về với nhau, ngồi gần bên nhau nhâm nhi tách trà ấm áp tình bạn, chia sẻ buồn vui bên ly café ngọt đắng tình đời!

     Sẽ thật là thiếu sót nếu tôi không chia sẻ chút tình cảm của mình đến weblog SPQN, đến BBT, đến những anh chị đã tận tụy với nhiều công sức để trang nhà chúng mình trở thành một điểm nhấn, một sợi dây vô hình quí giá nối kết tình thầy trò, thắt chặt thân tình bằng hữu của anh chị em đồng môn chúng  tôi ở khắp mọi miền! Cho tôi xin được gửi chút lòng tri ân đến quí Thầy Cô, chút tình cảm chân thành đến bạn bè gần xa đã được gặp và chưa được gặp, những thân tình đã từng nghĩ về nhau, nhắn gửi trao đổi tin nhau qua nhịp cầu giao lưu mà trang nhà chúng ta đã tận tình kết nối!

      Một năm đi qua với nhiều sự kiện khó quên đã đọng lại trong tôi những phút lắng mỗi khi lòng bỗng thấy cô đơn, một sự cô đơn cần thiết của phận người trong cuộc sống! Gần đây, vào những buổi tối, khi có dịp ngang qua trung tâm thành phố, những con đường thấy đẹp đẽ hơn, lộng lẫy hơn với nhiều sắc màu chờ đón năm mới 2013! Thương xá Tax, khách sạn Rex, Diamond, Saigon Center, Bitexco Tower… rực rỡ ánh đèn, long lanh như bầu trời đầy những ánh sao đêm! Năm cũ đi qua, một năm mới lại về mang theo bao điều muốn nói, mang theo những sự kiện, những dấu ấn khó phai của những thời khắc không quên của một đời người!

      Buổi sáng đầu năm, tôi bỗng dậy sớm hơn thường lệ. Nhìn ra khoảng trời mênh mông trước mặt còn mờ đục một màu chì! Hình như mùa đông vẫn đang chần chừ chưa muốn chia tay, cái lạnh nhẹ nhàng vẫn đang dùng dằng trong làn gió sớm làm tôi thoáng chút se lòng. Bất chợt, tôi khẽ thầm thì…

      “…Tạm biệt, tạm biệt mùa đông… Tạm biệt ánh lửa hồng… Xa rồi…”*

      Vâng, xin được tạm biệt một mùa đông! Xin được tạm biệt những ký ức nhạt nhòa của một mùa đông ở cái nơi chỉ có hai mùa mưa nắng! Xin tạm biệt một mùa đông không lạnh của tôi và xin hãy cùng tôi mở lòng chào đón tia nắng ấm áp đầu tiên của một mùa xuân chan chứa tình đang tràn về với đất trời, với muôn hoa cây cỏ!

      Nắng lên chậm, tôi pha hai ly café sữa, vặn lớn volume một chút và cùng nhà tôi nhâm nhi cái hương vị ngọt ngào tươi mới của một ngày đầu năm bên một bản nhạc hòa tấu không lời…!

      Buổi sáng đầu xuân của tôi hạnh phúc hơn khi bất chợt đón thêm niềm vui từ những người bạn không hẹn mà đến! Đó là một nhóm nhỏ bốn năm người trong số bạn thân độ hơn chục người ở thành phố này. Chúng tôi chợt gặp lại nhau, hiểu nhau và thân thiết nhau sau gần bốn mươi năm không gặp. Tuy không cùng khóa, cùng lớp nhưng chúng tôi đã xem nhau như người thân cùng sẻ chia những ngọt bùi trong cuộc sống! Không hen mà lại gặp, không rủ rê mà cuối cùng như cái nợ cái duyên, chúng tôi cùng sống trong một thành phố và dễ dàng đồng cảm nhau hơn sau những năm tháng rong ruổi rộng dài. Và chúng tôi đã có một ngày đầu năm thật trọn vẹn, rộn rã tiếng cười trong hương Xuân nồng ấm!

     Tôi vẫn thường có thói quen ngồi lục lại ký ức mỗi khi năm cũ sắp qua và mùa Xuân gần đến. Mùa Xuân hay dẫn dắt tôi về một thời đã xa nào đó, nơi có quê hương tuổi thơ đầy kỷ niệm, nơi có người cha hồn hậu của tôi bên chiếc xe đạp già nua và những ngày đón đưa tôi đến lớp, nơi mà ký ức đã lấp đầy cả một nửa cuộc đời tôi! Có những ký ức lắm lúc ta quên bẵng đi trong suốt một năm dài  bận rộn nhưng mỗi khi Xuân về lại cồn cào gặm nhấm! Ôn lại ký ức trong thời khắc này như để một nhìn lại, để ta yêu nhau hơn, để ta quí hơn những gì đã qua, tiếc nuối hơn những gì đã mất và để thấy lòng mình thênh thang nhẹ nhõm!

      Chào Xuân 2013, chào một năm mới mang đến sự đổi thay và hy vọng. Trong nhộn nhịp cuộc sống mong sao ngày sẽ dịu dàng hơn, trong tích tắc thời gian ước sao tình sẽ giá trị hơn và khi năm cũ qua đi vẫn đọng lại tiếng cười trọn ven!

      Trong hương Xuân mới, trong thời khắc chuyển giao của đất trời tôi như nghe rõ hơn nhịp đập của trái tim thời gian, nghe như yêu thêm chút nắng ấm ở thành phố này và nghe  tha thiết hơn tình yêu thiêng liêng mà mùa Xuân đã thổi hồn vào đất trời cây cỏ!

      “…Ta đi bên nhau đón xuân đang về tới

        Hồn hòa vào cùng với đất trời

        Xin nâng ly lên chúc nhau thêm hạnh phúc

        Cuộc đời mãi thắm tươi…”**

        Như vẫn còn bên tôi tiếng cười rộn ràng, lời chúc mừng hạnh phúc trong không gian ấm sực tình Xuân của các bạn sáng nay! Như vẫn còn vương quanh đây hơi ấm tình bạn và hương vị ngọt ngào của một ngày đầu năm ý nghĩa! Tôi như muốn nói với mọi người rằng: Tôi yêu tất cả mọi người! Tôi yêu tình yêu trong veo mà mùa Xuân mang lại! Xin hãy cùng tôi hân hoan cất lên lời hát chào đón một mùa Xuân đang về với tình yêu, đang về với trái đất này, các bạn nhé!

       “…Đón xuân, đang về với tình yêu, trái đất này

        Ta cùng bao người, nhìn nhau ánh mắt hân hoan

        Với bao niềm yêu thương cuộc đời…”**

       Ngoài trời, nắng Xuân đã lên cao! Từng sợi nắng bao dung và ấm áp!

                                                                                                 Thanh Cảm

                                                                                            Sài Gòn - 1/1/2013

       

     (*)   Xa rồi mùa đông – Nguyễn Nam

     (**) Khúc giao mùa – Huy Tuấn